Điều 72 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 quy định “Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa….”. Điều 4 BLTTHS 2015 giải thích khái niệm: Người bị buộc tội gồm người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo. Đây là quy định mới nhằm thể chế hóa quy định tại Hiến pháp 2013 về người bị bắt có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa. Bởi lẽ theo luật cũ thì sớm nhất là khi người bị tạm giữ mới có quyền được bào chữa. Còn theo luật mới 2015 thì ngay từ khi bị bắt, người bị bắt đã có quyền được bào chữa.
Sau khi nghiên cứu c
BLTTHS 2015 có nhiều điểm mới về hỏi cung bị can, lấy lời khai người tham gia tố tụng, đối chất, nhận dạng và nhận biết giọng nói.
1. Hỏi cung bị can.
- Về triệu tập bị can (Điều 182): BLTTHS 2015 có điểm mới đáng chú ý là: Giấy triệu tập bị can, ngoài việc phải ghi rõ họ tên, chỗ ở của bị can; giờ, ngày, tháng, năm, địa điểm có mặt thì phải ghi thời gian làm việc và trách nhiệm về việc vắng mặt không vì lý do bất khả kháng hoặc không do trở ngại khách quan; khi gửi giấy triệu tập, nếu bị can vắng mặt thì có thể giao giấy triệu tập cho người thân th
Tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” được quy định tại Điều 355 của Bộ luật hình sự năm 2015 là một trong bảy tội danh thuộc các tội phạm về tham nhũng (nằm trong Chương XXIII ). So với Điều 280 của Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2003) thì Điều 355 của Bộ luật hình sự năm 2015 có một số điểm mới được sửa đổi, bổ sung, cụ thể như sau:
Thứ nhất: Trong tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 355 của Bộ luật hình sự năm 2015 đã tăng mức định lượng giá trị tiền, tài sản bị chiếm đoạt ở tình tiết định tội và định khung tăng nặng. Cụ thể:
- Đối với khung định tội: Tăng từ
* Thứ nhất, về thời hạn điều tra (Điều 172 Bộ luật TTHS 2015)
Thời hạn điều tra vụ án hình sự trọng BLTTHS 2015 được giữ nguyên như BLTTHS 2003. Qua nghiên cứu, tổng hợp theo quy định của BLTTHS 2015, thời hạn điều tra các loại tội phạm được tóm tắt qua bảng tính sau:
Loại tội
Thời hạn
Ít nghiêm trọng
Nghiêm trọng
Rất nghiêm trọng
Đặc biệt nghiêm trọng
Đặc biệt nghiêm trọng (xâm phạm An ninh QG)
Lần đầu
≤2 tháng
≤3 tháng
≤4 tháng
≤4 tháng
≤4 tháng
Gia hạn lần 1
≤2 tháng
≤3 tháng
Các quy định liên quan đến hồ sơ vụ án, văn bản tố tụng, việc cấp, chuyển giao, tống đạt các văn bản tố tụng là những quy định mới được quy định tại Chương VIII của BLTTHS năm 2015
1. Về hồ sơ vụ án (Điều 131): Đây là quy định lần đầu tiên được đưa vào Luật, quy định rõ, khi tiến hành tố tụng trong giai đoạn khởi tố, điều tra, Cơ quan điều tra phải lập hồ sơ vụ án; hồ sơ vụ án gồm có lệnh, quyết định, yêu cầu của Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát; Các biên bản tố tụng do Cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát lập; Các chứng cứ, tài liệu liên quan đến vụ án.
Ngoài ra, luật còn
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã bổ sung 05 hoạt động điều tra: đối chất, nhận dạng, nhận biết giọng nói, thực nghiệm điều tra, khám xét tại các Điều 189, 190, 191, 193, 204, bắt buộc Kiểm sát viên phải trực tiếp tham gia để kiểm sát các hoạt động điều tra này của Cơ quan điều tra.
Thứ nhất, hoạt động đối chất (Điều 189):
- Về căn cứ để đối chất:Trường hợp có mâu thuẫn trong lời khai giữa hai người hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn.
- Những lưu ý khi tiến hành đối chất: Khi bắt đầu đối chất, Điều tra viên hỏi về
Điều 260 Bộ luật hình sự 2015 quy định về tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”. Đây không phải là quy định về một tội phạm mới trong Bộ luật này nhưng đã có những sửa đổi so với Điều 202 Bộ luật hình sự 1999 cho phù hợp với thực tiễn, đảm bảo tính thống nhất của pháp luật, đáp ứng yêu cầu trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Thứ nhất, về chủ thể của tội phạm đã được mở rộng hơn, bao gồm tất cả những người tham gia giao thông đường bộ. Trước đây, theo quy định tại Điều 202 Bộ luật hình sự 1999 thì chỉ những người “điều khiển phương tiện giao th
Quy định về việc tranh tụng không chỉ có trong tố tụng hình sự, tố tụng dân sự mà có cả trong tố tụng hành chính. Tuy nhiên, mỗi loại tố tụng việc tranh tụng được thể hiện ở những mức độ khác nhau, có những đặc điểm riêng biệt. Luật Tố tụng hành chính năm 2015 (Luật số 93/2015/QH13) được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 25/11/2015, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016 có các điều luật quy định về thủ tục trang tụng trong giải quyết vụ án hành chính.
- Điều 18 Luật tố tụng hành chính
Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (Luật số 92/2015/QH13) được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 25/11/2015, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016 có nhiều quy định mới, tiến bộ hơn so với Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004 (sửa đổi, bổ sung năm 2011). Trong đó có quy định về tạm ngừng phiên tòa (Điều 259).
Khoản 1 Điều 259 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (Bộ LTTDS) quy định: Trong quá trình xét xử Hội đồng xét xử có quyền quyết định tạm ngừng phiên tòa khi có một trong 6 căn cứ sau:
"a) Do tình trạng sức khỏe hoặc do