Sau khi bài viết của tác giả Phạm Ngọc Thảo - VKSND huyện Yên Thế được đăng tải, Ban Biên tập Trang tin điện tử nhận được 04 ý kiến trao đổi của các tác giả là cán bộ, Kiểm sát viên trong ngành Kiểm sát Bắc Giang. Ban Biên tập tổng hợp như sau:
>>> Khó khăn, vướng mắc trong áp dụng pháp luật về xử lý vật chứng là tài sản chung của vợ chồng
Có 03 ý kiến đều đồng tình với quan điểm thứ hai trong bài viết (cùng quan điểm của tác giả Phạm Ngọc Thảo), cần tịch thu sung công quỹ Nhà nước đối với ½ giá trị chiếc xe mô tô, gồm các tác giả Nguyễn Thị Minh Tuyết - VKSND huyện Lạng Giang, Nguyễn Đức Cường - Phòng 2 VKSND tỉnh Bắc Giang, Hoàng Văn Quý-Thành viên Ban biên tập.
Các tác giả Nguyễn Thị Minh Tuyết, Nguyễn Đức Cường lập luận: Theo hướng dẫn tại mục 1.2, phần I Công văn số 2160/VKSTC-V14 ngày 05/6/2023 của VKSND tối cao về việc giải đáp một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến quy định của BLHS, BLTTHS, THTG và THAHS: “Trường hợp phương tiện, công cụ phạm tội được hình thành từ nguồn vốn tài sản chung của vợ chồng thì tùy từng trường hợp, nếu xác định được vợ/chồng có lỗi trong việc để cho người phạm tội sử dụng vào việc thực hiện tội phạm (như biết rõ mà vẫn đồng ý hoặc cho phép) thì phương tiện, công cụ phạm tội đó có thể bị tịch thu toàn bộ; nếu xác định vợ/chồng không có lỗi trong việc để cho người phạm tội sử dụng vào việc thực hiện tội phạm (như không biết việc chồng/vợ sử dụng vào việc phạm tội sử dụng vào việc phạm tội) thì có thể không tịch thu phần giá trị tài sản thuộc sở hữu của vợ/chồng”.
Như vậy, chiếc xe mô tô là tài sản chung của vợ chồng A và chị B, khi A sử dụng chiếc xe mô tô để đi mua bán trái phép chất ma túy thì chị B không biết nên chỉ tịch thu 1/2 giá trị chiếc xe để nộp Ngân sách nhà nước, trả lại cho chị B 1/2 giá trị chiếc xe.
Riêng tác giả Đặng Minh Hà- VKSND thành phố Bắc Giang có quan điểm đồng tình với quan điểm thứ nhất trong bài viết, tác giả phân tích: Căn cứ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 47 Bộ luật hình sự và điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự thì công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội phải tịch thu, nộp Ngân sách nhà nước. Theo quy định này thì có thể hiểu là toàn bộ công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội sẽ bị tịch thu và nộp Ngân sách nhà nước mà không phân biệt đó là tài sản riêng của người phạm tội hay tài sản chung của người phạm tội với vợ hoặc chồng. Việc tịch thu vật chứng là tài sản chung của vợ chồng không phụ thuộc vào việc người vợ hoặc chồng của người phạm tội có lỗi hay không có lỗi trong việc để người phạm tội sử dụng tài sản chung đó làm công cụ, phương tiện phạm tội.
Trường hợp người vợ hoặc chồng của người phạm tội có tranh chấp về quyền sở hữu hoặc yêu cầu bồi thường một phần giá trị của tài sản chung mà người phạm tội dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội thì có thể khởi kiện giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Theo tác giả Hoàng Văn Quý - Thành viên Ban Biên tập có ý kiến trao đổi như sau: Chiếc xe mô tô là tài sản chung của vợ chồng A, B; A đã dùng làm phương tiện thực hiện hành vi phạm tội mua bán trái phép chất ma túy cho nên là vật chứng của vụ án và được xác định là “phương tiện dùng vào việc phạm tội.
Tuy nhiên, chị B không biết việc A sử dụng xe mô tô để thực hiện hành vi phạm tội, như vậy chị B không có lỗi. Do đó, căn cứ quy định tại điểm a khoản 1, khoản 2 Điều 47 BLHS năm 2015 BLHS và điểm a khoản 2 Điều 106 BLTTHS, thì quan điểm chỉ tịch thu ½ giá trị chiếc xe này để nộp ngân sách Nhà nước là phù hợp quy định của pháp luật, phù hợp với thực tế công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, nhằm ngăn ngừa người phạm tội lợi dụng việc sử dụng tài sản thuộc sở hữu chung với người khác làm công cụ, phương tiện để thực hiện hành vi phạm tội; đồng thời cũng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đồng sở hữu tài sản không có lỗi.
Ban Biên tập trang tin tổng hợp để đồng nghiệp và bạn đọc cùng nghiên cứu, trao đổi./.
Ban Biên tập
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
