Cách tính thời hạn tạm giam trong trường hợp thay đổi quyết định khởi tố bị can từ tội nặng hơn sang tội nhẹ hơn

Nội dung tình huống: Ngày 13/9/2018, Cơ quan điều tra ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can đồng thời ra Lệnh tạm giam trong thời hạn 3 tháng 24 ngày, kể từ ngày 13/09/2018 đến ngày 04/01/2019 (đã trừ đi 6 ngày tạm giữ) đối với Bùi Văn A về tội “Cướp tài sản” theo khoản 2 Điều 168 Bộ luật hình sự và được Viện kiểm sát phê chuẩn.

Ngày 19/11/2018, Cơ quan điều tra ra Quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Bùi Văn A từ tội “Cướp tài sản” sang tội “Công nhiên chiếm đoạt tài sản” theo khoản 2 Điều 172 Bộ luật hình sự và được Viện kiểm sát phê chuẩn.

Theo quy định tại Khoản 4 Điều 14 của Thông tư liên tịch số 04 ngày 19/10/2018 của Liên ngành Viện kiểm sát nhân dân tối cao – Bộ Công an – Bộ Quốc phòng quy định: “Trường hợp thay đổi quyết định khởi tố bị can từ tội nặng hơn sang tội nhẹ hơn hoặc xác định được hành vi của bị can phạm vào khoản có khung hình phạt nhẹ hơn trong cùng tội danh, thì thời hạn điều tra và thời hạn tạm giam được tính theo tội nhẹ hơn. Ngay sau khi thay đổi quyết định khởi tố bị can, Cơ quan điều tra phải trao đổi, thống nhất với Viện kiểm sát để xem xét, quyết định về việc áp dụng hoặc hủy bỏ, thay thế biện pháp ngăn chặn đối với bị can phù hợp với tội nhẹ hơn”.

Tội “Công nhiên chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 2 Điều 172 Bộ luật hình sự có khung hình phạt tù từ 2 năm đến 7 năm tù nên theo quy định tại Điều 173 Bộ luật tố tụng hình sự thì thời hạn tạm giam để điều tra là không quá 05 tháng (kể cả gia hạn). Vậy, trong trường hợp cần phải tiếp tục tạm giam để điều tra, truy tố mà không thể hủy bỏ hoặc thay thế biện pháp tạm giam đối với Bùi Văn A và không thể kết thúc điều tra vụ án ngay được thì việc tính thời hạn tạm giam và sử dụng Lệnh tạm giam như thế nào đang có nhiều vướng mắc và quan điểm khác nhau, cụ thể như sau:

Quan điểm thứ nhất: Tiếp tục sử dụng Lệnh tạm giam đối với Bùi Văn A đến ngày 04/01/2019, sau đó gia hạn tạm giam trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày 05/01/2019. Như vậy vẫn đảm bảo việc tạm giam đối với Bùi Văn A trong thời hạn 5 tháng (tính cả thời hạn gia hạn tạm giam).

Quan điểm thứ hai: Ra Lệnh tạm giam mới từ ngày thay đổi Quyết định khởi tố bị can (từ ngày 19/11/2018 đến ngày 11/12/2018 (vì đã tạm giam A được 2 tháng 7 ngày nên chỉ tạm giam A trong thời hạn 23 ngày nữa). Sau đó, gia hạn tạm giam trong thời hạn 2 tháng, kể từ ngày 12/12/2018 đối với Bùi Văn A.

Cá nhân tôi đồng ý với quan điểm thứ nhất, bởi vì nếu ra Lệnh tạm giam mới từ ngày thay đổi Quyết định khởi tố bị can sang tội “Công nhiêm chiếm đoạt tài sản” (quan điểm thứ hai) thì Lệnh tạm giam này sẽ bị chồng lên Lệnh tạm giam cũ (vì không có căn cứ để hủy bỏ Lệnh tạm giam cũ).

Rất mong được sự trao đổi của các đồng nghiệp./.

Nguyễn Thị Huệ-VKSND huyện Tân Yên