Xác định tư cách tham gia tố tụng của đương sự như thế nào cho đúng?

Nội dung vụ án: Gia đình anh A có 1 thửa đất ở và đất vườn với tổng diện tích 500m², đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2006. Anh B là hàng xóm giáp ranh, năm 2016 anh B mới làm thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Anh A cho rằng, đầu năm 2017 anh phát hiện anh B đã lấn chiếm 50m² đất vườn nhà mình, UBND huyện đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho anh B chồng lấn vào diện tích đất của nhà anh. Cuối năm 2017 anh B đã chuyển nhượng toàn bộ mảnh đất của mình cho anh C, hợp đồng chuyển nhượng đã cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận. Anh C đã nhận đất và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đầu năm 2018 anh A làm đơn khởi kiện tranh chấp quyền sử dụng đất đến Tòa án nhân dân huyện sau khi đã thông qua thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai ở UBND xã.

Vấn đề tư cách tham gia tố tụng dân sự của anh B và anh C hiện có các quan điểm khác nhau như sau:

- Quan điểm thứ nhất: Anh A cần phải kiện đòi anh B trả lại đất cho mình (anh B là bị đơn), còn anh C là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án. Lý do là anh B là người lấn chiếm đất của anh A rồi đem bán cho anh C. Anh C không lấn chiếm đất của anh A nên anh A không thể kiện đòi anh C đất được.

- Quan điểm thứ hai: Anh A cần phải khởi kiện đòi anh C trả lại đất cho mình (anh C là bị đơn), còn anh B đã bán đất cho anh C nên chỉ là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Lý do là anh C hiện đang trực tiếp quản lý, sử dụng đất và anh C đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong đó có 50m² là diện tích đất anh A đang cho rằng là thuộc quyền sử dụng của anh.

- Quan điểm thứ ba: Anh A phải kiện đòi anh B và anh C trả lại đất (anh B và anh C đều là bị đơn). Bởi lẽ, anh B là người lấn chiếm đất của anh A và bán cho anh C, còn anh C lại là người đang sử dụng thửa đất có phần diện tích anh B lấn chiếm của anh A, do đó anh A khởi kiện đòi đất đối với cả anh B và anh C là chính xác, vì vậy anh B và anh C đều là bị đơn.

Tác giả bài viết nhất trí với quan điểm thứ nhất, rất mong nhận được ý kiến trao đổi của các đồng chí, đồng nghiệp./.

Đặng Bá Hưng- Viện KSND huyện Sơn Động