Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 (gọi tắt là Bộ luật hình sự năm 2015) tiếp tục kế thừa quy định của bộ luật hình sự năm 1999 về việc quy định cho người chấp hành án phạt tù được hưởng án treo.
Trên thực tiễn, trong quá trình thực thi Luật thi hành án hình sự đối với người bị kết án phạt tù được hưởng án treo đã thể hiện nhiều bất cập, khó khăn trong công tác quản lý, giám sát, giáo dục người phải chấp hành án. Một số trường hợp người bị kết án không thực hiện nghĩa vụ của người phải chấp hành án theo quy định tại Điều 64 Luật Thi hành án hình sự. Những vi phạm của người phải chấp hành án treo trước đây chỉ có thể bị xử lý bằng việc kiểm điểm theo quy định tại Điều 67 Luật Thi hành án hình sự hoặc bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ. Từ đó chưa có chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe, giáo dục đối với những bị án không chấp hành quy định của Luật thi hành án hình sự.
Để khắc phục những hạn chế trên, tại khoản 5 Điều 65 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định: "Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo".
Tại điểm c khoản 2 Điều 24 Quy chế Công tác kiểm sát tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (ban hành kèm theo Quyết định số 501/QĐ-VKSTC ngày 12/12/2017 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao) cũng nêu rõ: "Kiểm sát việc cơ quan thi hành án hình sự, cơ quan được giao một số nhiệm vụ thi hành án hình sự trong lập hồ sơ, đề nghị Tòa án có thẩm quyền xem xét quyết định buộc người chấp hành án phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo nếu trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự 02 lần trở lên; kiểm sát việc Tòa án xem xét, quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo".
Tuy nhiên, đối với những bị án đã chấp hành án từ trước khi Bộ luật hình sự năm 2015 có hiệu lực thì có áp dụng theo quy định của khoản 5 Điều 65 Bộ luật hình sự năm 2015 hay không?
Quan điểm của cá nhân tôi là không áp dụng quy định tại khoản 5 Điều 65 BLHS năm 2015 để xử lý đối với người chấp hành án trong trường hợp trên. Bởi lẽ, theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 2 Nghị Quyết số 41/2017/QH14 ngày 20/6/2017 của Quốc hội quy định: "Tất cả các điều khoản của Bộ luật Hình sự năm 2015 được áp dụng để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đối với người thực hiện hành vi phạm tội từ 0 giờ 00 phút ngày 01 tháng 01 năm 2018".
Mong nhận được ý kiến đóng góp của bạn đọc./.
Lương Văn Tuấn- VKSND huyện Yên Dũng