Sau khi đọc bài viết “xử lý vật chứng thế nào cho đúng” của tác giả Nguyễn Thị Huệ-VKS huyện Lạng Giang đăng trên trang tin điện tử ngành Kiểm Sát Bắc Giang. Tôi có ý kiến trao đổi như sau:
>>>Xử lý vật chứng thế nào cho đúng ?
Thứ nhất, muốn xử lý vật chứng cho đúng pháp luật thì hết phải hiểu thế nào thì được xác định là vật chứng của vụ án hình sự? Trong vụ án này, số tiền 25 triệu đồng hay chiếc xe máy là vật chứng?
Điều 74 Bộ luật tố tụng hình sự quy định: “Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm cũng như tiền bạc và vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội”. Theo quy định trên thì quan điểm của tôi là cần xác định số tiền mới là vật chứng của vụ án trộm cắp tài sản còn chiếc xe máy không xác định là vật chứng trong vụ án này.
Thứ hai, trong trường hợp nêu trên cần xác định đối tượng phải trả lại hoặc bồi thường. Điều 42 Bộ luật hình sự quy định: “Người phạm tội phải trả lại tài sản đã chiếm đoạt cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp, phải sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại vật chất đã được xác định do hành vi phạm tội gây ra”.
Theo quy định này thì cần xác định hành vi phạm tội của N trực tiếp gây thiệt hại tài sản cho anh T, không phải hành vi mua bán xe máy của N, A với cửa hàng bán xe máy gây ra thiệt hại về tài sản cho anh T. Vì vậy cần buộc N phải bồi thường anh T, không buộc A bồi thường anh T như quan điểm thứ nhất tác giả đưa ra.
Thứ ba, hành vi N nhờ A có chứng minh nhân dân để đứng tên trong hợp đồng mua xe máy với cửa hàng bán xe cần xác định là quan hệ giao dịch dân sự. Quan hệ này mang yếu tố lừa dối vì N đã dùng tiền do phạm tội mà có không đủ điều kiện giao dịch dân sự vì nó không thỏa mãn quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 117 Bộ luật dân sự nên là giao dịch vô hiệu và các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Quan điểm của tôi là buộc bị cáo N phải bồi thường cho anh T 25 triệu đồng là số tiền N trộm cắp của anh T. Tuyên bố hợp đồng mua bán xe máy giữa N, Avới chủ cửa hàng bán xe máy là hợp đồng vô hiệu, buộc N, A hoàn trả xe máy cho chủ cửa hàng, buộc chủ cửa hàng phải trả lại số tiền đó cho A và A phải trả số tiền đó cho N.
Tôi mong nhận được ý kiến phản hồi của bạn đọc để làm rõ hơn về nhận thức và áp dụng pháp luật được chính xác.
Nguyễn Đình Điển- Phòng 11