Xác định hành vi của một người có cấu thành tội phạm hay không? phạm tội gì là một vấn đề rất quan trọng khi giải quyết các vụ án hình sự, đòi hỏi phải đánh giá chứng cứ một cách khách quan, toàn diện. Trong thực tế xảy ra một số vụ việc còn có quan điểm khác nhau trong việc xác định có phải là tội phạm hay không. Sau đây là một vụ việc cụ thể mà đơn vị tôi còn có quan điểm khác nhau.
Nội dung vụ việc: Khoảng 13 giờ ngày 09/11/2013, anh Nguyễn Văn N đi xe mô tô đến nhà của chị Phạm Thị D ở Thanh Văn 1 - Tân Hoa - Lục Ngạn để rửa xe. Cổ Văn T nhìn thấy anh N ngồi đợi rửa xe thì nên đi sang đòi tiền. Anh N nói không nợ T nên hai bên xảy ra cãi nhau. T nói: "nếu không có tiền thì em cứ du xe của anh về đã, khi nào anh có tiền thì tính sau". T định dắt xe về thì anh N dùng tay giữ xe lại. Hai bên giằng co nhau. Lúc này, Cổ Văn Y là anh trai T đang cào thóc ở trước cửa nhà thấy T đang xô sát nên cầm chiếc cào bằng gỗ chạy sang đánh anh N trúng vào tay. Anh N bỏ chạy. T dắt xe mô tô của anh N về nhà. Anh N sau đó báo cho Công an xã Tân Hoa đến làm việc. Khoảng 16 giờ 30 phút cùng ngày, T thấy việc giữ xe của anh N là không đúng nên đem xe đến Công an xã Tân Hoa nộp nhưng Công an xã xác định đây là tranh chấp dân sự nên không nhận. T đem xe để tại nhà văn hóa xã. Hai ngày sau, T lại mang xe đến Công an xã Tân Hoa giao nộp và được Công an xã tiếp nhận.
- Quan điểm thứ nhất: Nguyễn Văn T không phạm tội. Bởi lẽ mặc dù không chứng minh được anh N nợ tiền T nhưng ý thức của T khi giữ xe là nhằm mục đích để đòi nợ anh N. Ngay sau khi sự việc xảy ra, T nhận thấy hành vi mình giữ xe của anh N là sai nên đã đem đến Công an xã Tân Hoa giao nộp. Do đó hành vi của T không cấu thành tội phạm mà là quan hệ dân sự.
- Quan điểm thứ hai: Nguyễn Văn T phạm tội "Cướp tài sản". Bởi lẽ không có căn cứ chứng minh anh N nợ tiền T. Việc T có hành vi dùng vũ lực (sô sát với anh N) nhằm mục đích giữ chiếc xe mô tô của anh N để buộc trả nợ tức là có ý thức chiếm đoạt chiếc xe. Khi T đang xô sát với N để chiếm đoạt chiếc xe thì Y là anh trai mình sang đánh anh N làm anh N phải bỏ chạy, từ đó T đã chiếm đoạt được chiếc xe. Hành vi cướp tài sản của T hoàn thành từ lúc T lấy được xe của anh N mang về nhà, việc sau đó T mang xe đến công an xã giao nộp chỉ thể hiện thái độ ăn năn của.
- Quan điểm thứ ba: Nguyễn Văn T phạm tội "Cưỡng đoạt tài sản" vì T có hành vi dùng vũ lực (sô sát với anh N) nhằm mục đích giữ chiếc xe mô tô của anh N để buộc trả nợ tức là T đã có ý thức chiếm đoạt chiếc xe đó. Mặc dù việc T chiếm đoạt được chiếc xe là do có Y đánh anh N nhưng hành vi của T và anh Y là độc lập với nhau, anh Y không biết mục đích của T chiếm đoạt tài sản. Do đó hành vi của T cấu thành tội "Cưỡng đoạt tài sản".
Theo quan điểm cá nhân của tôi thì tôi đồng tính với quan điểm thứ ba. Tôi mong nhận được ý kiến trao đổi, phản hồi của các đồng nghiệp đối với nội dung vụ việc này.
Đặng Thị Hiền-VKS huyện Lục Ngạn
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
