Trao đổi nghiệp vụ về tội “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”

Định tội danh là một vấn đề rất quan trọng trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Trong bài viết này chúng tôi đề cập đến một vụ án cụ thể mà còn có những quan điểm khác nhau khi giải quyết.

Nội dung vụ án: Ngày 22/6/2014, Nguyễn Văn A - sinh ngày 11/7/1998 trộm cắp 01 chiếc xe mô tô nhãn hiệu Honda Dream trị giá 7.800.000 đồng rồi mang đến nhờ Nguyễn Văn B - sinh năm 1993 bán hộ chiếc xe trên. A nói rõ cho B biết chiếc xe này là tài sản do trộm cắp mà có. Ngày 15/7/2014, B mang chiếc xe trên đến nhờ Phạm Văn C- sinh năm 1993 bán hộ. Khi nhờ C bán hộ chiếc xe, B nói với C chiếc xe này là tài sản do thằng em trộm cắp mà có. C đồng ý và hứa sẽ tìm chỗ để tiêu thụ. Ngày hôm sau, B cùng C mang chiếc xe trên đến bán cho Trần Văn D - sinh năm 1995 với giá 3.000.000 đồng. Trước khi mua xe, D hỏi nguồn gốc chiếc xe trên thì B, C nói là xe trộm cắp nhưng D vẫn đồng ý mua. Một thời gian sau, D sử dụng chiếc xe máy trên để cướp giật tài sản thì bị bắt giữ. Quá trình điều tra, D khai chiếc xe trên là mua của B và C.

Xung quanh vụ án này, đối với hành vi của B, C, D thì có nhiều quan điểm khác nhau trong việc xác định có phạm tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo Điều 250 BLHS hay không.

+ Quan điểm thứ nhất: Do Nguyễn Văn A chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản nên B, C, D là những người có hành vi tiêu thụ tài sản liên quan đến tội phạm do người phạm tội thực hiện cũng không phải là tội phạm. Vì vậy, A không phạm tội trộm cắp tài sản thì đương nhiên B, C, D không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

+ Quan điểm thứ hai: Hành vi của A đã cấu thành tội trộm cắp tài sản tuy nhiên theo quy định tại Điều 12 BLHS do A chưa đủ 16 tuổi nên không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản. Việc A không phải chịu trách nhiệm hình sự là do chính sách pháp luật hình sự, chứ hành vi của A đã hoàn thành tội trộm cắp tài sản. Do đó B, C, D vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.   

Theo quan điểm của cá nhân, tôi đồng tình với quan điểm thứ nhất. Rất mong nhận được các ý kiến trao đổi của các đồng nghiệp.

Nguyễn Văn Tuyển-VKS Lục Ngạn