Ngày 17/10/1999, gia đình ông Trung được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích 935m2 tại thửa 16; gia đình ông Mai được cấp 877m2 đất thửa số 214, cùng tờ bản đồ số 18 thôn Minh Đạo, Tân An, Yên Dũng.
Năm 2009, gia đình ông Mai tiến hành xây dựng công trình vệ sinh liền kề với phần đất của gia đình ông Trung. Ông Trung cho rằng gia đình ông Mai đã xây lấn sang đất nhà mình nên đã làm đơn khiếu nại đến chính quyền địa phương, đề nghị tạm dừng việc thi công công trình của gia đình ông Mai. UBND xã Tân An đã tiến hành hòa giải, đo đạc, kiểm tra thực tế đất tranh chấp giữa hai gia đình thì xác định gia đình ông Mai không lấn chiếm đất của gia đình ông Trung. Không đồng ý với kết quả giải quyết của UBND xã Tân An, ông Trung khởi kiện đòi gia đình ông Mai trả lại 58m2 đất đã lấn chiếm.
Quá trình giải quyết vụ án, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Yên Dũng chỉ cung cấp được các tài liệu là: Đơn xin đăng ký quyền sử dụng đất và hồ sơ thửa đất của hộ gia đình ông Trung, không tìm thấy đơn xin đăng ký quyền sử dụng đất và hồ sơ thửa đất của hộ gia đình ông Mai và khẳng định về thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cả hai hộ ông Trung và ông Mai đều đúng theo quy định của pháp luật. Nay xảy ra tranh chấp, đề nghị Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.
Tòa án nhân dân huyện đã tiến hành đo đạc thực tế đất của hai hộ gia đình thấy: Đất của gia đình ông Trung có 1 cạnh giáp nhà thờ, 1 cạnh giáp đường liên thôn, 1 cạnh giáp đất của anh Hàn, 1 cạnh giáp đất của anh Kiên và cạnh hướng Đông Bắc giáp đất của ông Mai dài 16m; tổng diện tích là 1.096m2 (thừa 161m2 so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Đất của gia đình ông Mai có tổng diện tích 845m2 (thiếu 32m2 so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Trên phần đất tranh chấp có 1 giếng nước của nhà thờ. Nên đã xác định không có đủ căn cứ để xác định gia đình ông Mai đã lấn chiếm đất của gia đình ông Trung và đã xử: Bác đơn khởi kiện của ông Trung.
Phát hiện Tòa sơ thẩm có nhiều vi phạm, thiếu sót trong việc giải quyết vụ án nên Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang đã đề nghị Tòa phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm vì những lý do sau:
Thứ nhất: Theo đơn khởi kiện và những lời khai tại Tòa án, ông Trung đều yêu cầu ông Mai trả lại phần diện tích lấn chiếm ở phía Đông Bắc có chiều dài 27m, cạnh đáy 5m hình tam giác có diện tích khoảng 58m2; yêu cầu thứ 2 là ông Mai phải trả lại hiện trạng sạch sẽ cho gia đình ông vì ông Mai đã xây nhà tắm sang phần đất này. Đề nghị Tòa án xác định ông Mai lấn chiếm bao nhiêu, đến đâu thì buộc ông Mai trả lại cho ông. Phần đất của gia đình ông tăng lên so với bản đồ là do Tòa án đo cả 1 phần đất của ông Mai, 1 phần đất giếng làng và 1 phần đất nhà thờ vào đất của gia đình ông.
Ông Mai lại cho rằng: Phần đất giáp nhà thờ của gia đình ông theo bản đồ có chiều dài 29m, nhưng khi Tòa sơ thẩm đo thì chỉ còn lại 25m, như vậy đất của gia đình ông còn nằm trên đất của ông Trung 5 m nữa. Năm 2009 gia đình ông có xây nhà tắm, giáp cạnh Đông Bắc có chiều dài 27m với gia đình ông Trung. Phần đất ông xây công trình hoàn toàn nằm trên phần đất của ông, còn cách bụi mây hàng rào của ông Trung có chỗ khoảng từ 2 đến 3m, chứ không sang đất của ông Trung.
Thứ hai: Hồ sơ vụ án thể hiện có bản đồ địa chính qua các thời kỳ, mỗi bản đồ lại thể hiện số đo các cạnh khác nhau. Tòa án cấp sơ thẩm tiến hành đo đạc thực tế nhưng không làm rõ quá trình các bên sử dụng đất có sự biến động thế nào, so sánh thực địa với bản đồ có sự chênh lệch về các góc, cạnh, các mốc giới của thửa đất. Giảy quyết tranh chấp quyền sử dụng đất nhưng Tòa án sơ thẩm lại không xác định rõ vị trí và kích thước các cạnh, diện tích và vẽ sơ đồ diện tích tranh chấp.
Phần đất ông Trung khởi kiện yêu cầu ông Mai trả lại chính là phần đất giáp gianh giữa hai gia đình có chiều dài 27m và giáp với đất của nhà thờ. Theo tài liệu thẩm định do Tòa án cấp sơ thẩm thu thập thì cạnh phía Đông Bắc giáp gianh giữa hai gia đình có chiều dài 16m. Nhưng Tòa án cấp sơ thẩm lại xác định phần đất đang có tranh chấp là phần đất có giếng nước là không đúng với yêu cầu khởi kiện của gia đình ông Trung.
Việc Tòa án sơ thẩm chỉ tiến hành đo diện tích cụ thể của 2 thửa đất, trên cơ sở số liệu đo đạc đất của gia đình ông Trung thừa 161m2 còn đất của gia đình ông Mai thiếu 32m2 để bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là không có cơ sở. Phần quyết định cũng không nêu rõ bác yêu cầu cụ thể phần nào.
Chấp nhận quan điểm của Viện kiểm sát tại phiên tòa, Tòa phúc thẩm đã hủy bản án sơ thẩm để giải quyết lại để giải quyết lại theo thủ tục chung./.
Nguyễn Thị Huệ Anh
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
