Trao đổi bài viết "Một số vướng mắc khi áp dụng tình tiết: phạm tội đối với trẻ em"

Sau khi Trang thông tin điện tử của ngành Kiểm sát Bắc Giang đăng bài viết “ Một số vướng mắc khi áp dụng tình tiết: Phạm tội đối với trẻ em” của tác giả Nguyễn Đức Hà. Qua nghiên cứu nội dung tôi thống nhất với những phân tích và quan điểm đánh giá của đ/c Hà là: Căn cứ để xác định tình tiết “Phạm tội đối với trẻ em ” chỉ cần thỏa mãn đủ các yếu tố: Người bị hại là trẻ em và tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý , người chưa thành niên từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi hoặc kể cả trẻ em khi phạm tội đối với trẻ em theo từng điều luật tương ứng, thì cần phải áp dụng là tình tiết định tội, định khung hình phạt hoặc là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “ Phạm tội đối với trẻ em” bởi lẽ:

- Thứ nhất: Khi áp dụng tình tiết “ Phạm tội đối với trẻ em” trong định tội, định khung hình phạt tại các tội danh cụ thể của Bộ luật hình sự, hoặc là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm h khoản 1 điều 48 BLHS. Cần căn cứ vào hướng dẫn của Nghị quyết số 01/2006/NQ-HĐTP ngày 12/5/2006 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “ Phạm tội đối với trẻ em” theo như phân tích của bài viết là đầy đủ.

- Thứ hai: Trong phạm vi bài viết đề cập đến chủ thể là người chưa thành niên thực hiện hành vi: Phạm tội đối với trẻ em.

Người chưa thành niên là người chưa phát triển một cách đầy đủ về tâm, sinh lý, khả năng nhận thức và điều khiển hành vi còn nhiều hạn chế; dễ bị kích động, dụ dỗ, lôi kéo vào việc thực hiện tội phạm. Ở đây, cũng cần phân biệt khái niệm “người chưa thành niên phạm tội” với khái niệm “tội phạm do người chưa thành niên gây ra”. Người chưa thành niên phạm tội là khái niệm dùng để chỉ một dạng chủ thể đặc biệt của tội phạm là người chưa thành niên còn khái niệm Tội phạm do người chưa thành niên gây ra là khái niệm dùng để chỉ tội phạm đã được thực hiện trên thực tế bởi người chưa thành niên. Tội phạm do người chưa thành niên gây ra bao giờ cũng gắn liền với một người chưa thành niên có hành vi phạm tội cụ thể nhưng không phải mọi trường hợp một người chưa thành niên thực hiện hành vi phạm tội đều trở thành tội phạm. Do vậy Bộ luật hình sự quy định độ tuổi từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội đặc biệt nghiêm trọng, còn người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi loại tội phạm. Như vậy nhà làm luật cũng đã xem xét đến tích chất nguy hiểm cho xã hội do hành vi của người chưa thành niên gây ra, hậu quả như thế nào thì là tội phạm. Đồng thời khi người chưa thành niên đã là tội phạm thì tại Chương X của Bộ luật hình sự cũng đã quy định về đường lối xử lý đối với họ, với mục đích chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ, uốn nắn, sửa sai, giúp họ phát triển, hoàn thiện về nhận thức và về hành vi phù hợp với xã hội.

Do đó tội phạm do người chưa thành niên gây ra đối với trẻ em đều phải bị xử lý theo từng tội danh quy định và theo nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên của Bộ luật hình sự./.

Hoàng Tùng