Tổng hợp ý kiến trao đổi về bài viết “Xác định tư cách tham gia tố tụng của Công ty TNHH thương mại MV trong vụ án hình sự”

Sau khi bài viết của tác giả Trần Mạnh Sỹ – VKSND huyện Lạng Giang được đăng tải, Ban biên tập Trang tin điện tử nhận được 03 ý kiến trao đổi của các tác giả là cán bộ, Kiểm sát viên trong ngành Kiểm sát Bắc Giang. Ban Biên tập tổng hợp như sau:

>>> Xác định tư cách tham gia tố tụng của Công ty TNHH thương mại MV trong vụ án hình sự?

1. Cả 03 ý kiến đều đồng tình với quan điểm thứ hai trong bài viết (cùng với quan điểm của tác giả Trần Mạnh Sỹ), xác định tư cách tham gia tố tụng của Công ty TNHH thương mại MV (gọi tắt là Công ty MV) là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án, gồm các tác giả: Trần Ngọc Nam – VKSND thành phố Bắc Giang, Nguyễn Thị Hiền – VKSND huyện Yên Dũng, Vi Ngọc Khánh – VKSND huyện Lục Nam.

Tác giả Trần Ngọc Nam phân tích như sau: Trong quá trình điều tra, Công ty MV cùng với Nguyễn Văn A đã bồi thường thiệt hại cho gia đình bà L số tiền 200.000.000 đồng, đại diện gia đình bà L xin miễn hình phạt cho A và không có yêu cầu gì thêm về dân sự đối với A và Công ty MV. Như vậy, trong vụ án không có yêu cầu bồi thường về dân sự, cho nên khi giải quyết vụ án sẽ không xem xét giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án. Vì vậy không có nguyên đơn và bị đơn dân sự khi giải quyết vụ án. Khi giải quyết vụ án sẽ liên quan đến xe ô tô của Công ty MV nên Công ty MV là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án.

Theo tác giả Nguyễn Thị Hiền: Theo quy định tại khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự thì “…nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thoả thuận khác”. Mà theo nội dung vụ án, Nguyễn Văn A là lái xe hợp đồng cho Công ty MV nên A là người quản lý, sử dụng chiếc xe khi thực hiện công việc lái xe. Khi xảy ra tai nạn, A là người điều khiển chiếc xe ô tô và cũng là người đang quản lý, sử dụng chiếc xe này nên trách nhiệm bồi thường thiệt hại thuộc về A. Đối với Công ty MV, do Công ty có liên quan đến vụ án để xác định hợp đồng thuê người lao động với A và xác định nguồn gốc chiếc xe ô tô mà A điều khiển khi phạm tội nên tư cách tố tụng của Công ty được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.

Theo tác giả Vi Ngọc Khánh: Căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 69 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định: “Bị đơn trong vụ án dân sự là người bị nguyên đơn khởi kiện hoặc bị cơ quan, tổ chức, cá nhân khác do Bộ luật này quy định khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn bị người đó xâm phạm”. Trong vụ án, Nguyễn Văn A là lái xe hợp đồng cho Công ty MVđiều khiển đã va chạm với xe mô tô do bà Nguyễn Thị L, hậu quả làm bà L tử vong. Công ty MV và anh Nguyễn Văn A đã bồi thường cho đại diện bị hại số tiền 200.000.000đ và đại diện bị hại không có yêu cầu Công ty MV bồi thường, do đó Công ty MV không phải là bị đơn. Đồng thời tại khoản 4 Điều 68 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định: “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án dân sự là người tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ được tự mình đề nghị hoặc các đương sự khác đề nghị và được Tòa án chấp nhận đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”. Do đó, trong vụ án nêu trên Công ty MV tham gia với tư cách Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là phù hợp.

2. Ý kiến của thành viên Ban Biên tập: Sau khi nghiên cứu nội dung tình huống trong bài viết, đối chiếu với quy định của pháp luật có liên quan; Thành viên Ban Biên tập đồng tình với quan điểm thứ nhất xác định Công ty MV là bị đơn dân sự trong vụ án hình sự nêu trên, bởi lẽ: căn cứ khoản 1 Điều 64 Bộ luật Tố tụng hình sự, khoản 2 Điều 601 Bộ luật dân sự và hướng dẫn tại Điều 12 Nghị quyết số 02/2022/NQ-HĐTP ngày 06/9/2022 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao thì Công ty MV là chủ sở hữu hợp pháp chiếc xe ô tô gây tai nạn (chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ), Nguyễn Văn A chỉ là lái xe hợp đồng của Công ty MV nên trong trường hợp này xác định Công ty MV phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị hại trong vụ án. Việc Công ty MV và Nguyễn Văn A trong quá trình điều tra vụ án đã bồi thường thiệt hại và đại diện người bị hại không yêu cầu bồi thường tiếp không làm thay đổi tư cách tham gia tố tụng của Công ty MV ở các giai đoạn tố tụng tiếp theo của vụ án.

Ban Biên tập tổng hợp để đồng nghiệp và độc giả nghiên cứu, tham khảo.

Ban Biên tập