Khó khăn, vướng mắc trong việc tịch thu số tiền đánh bạc

Theo quy định tại Điều 47 Bộ luật Hình sự và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự thì vật chứng là công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội, vật chứng là tiền có được từ việc phạm tội mà có và khoản thu lợi bất chính từ việc phạm tội thì phải tịch thu để sung vào Ngân sách Nhà nước.

Thực tế khi giải quyết các vụ án trong trường hợp các đối tượng đánh bạc dưới hình thức chơi số lô, số đề thông qua tin nhắn điện thoại hoặc mạng xã hội mà những người đánh bạc chưa thanh toán cho nhau thì chưa có văn bản hướng dẫn về việc tịch thu đối với số tiền đánh bạc, số tiền thu lợi bất chính từ việc đánh bạc dẫn đến có nhiều cách hiểu và áp dụng khác nhau.

Ví dụ trong trường hợp đối tượng đánh bạc chơi lô, đề qua tin nhắn Zalo, kết quả người chơi trúng thưởng số tiền nhiều hơn số tiền mua lô, đề, khi bị bắt hai bên chưa thanh toán cho nhau. Đối với trường hợp này, hiện có các quan điểm khác nhau về việc xử lý số tiền mua đề và số tiền trúng thưởng như sau:

Có quan điểm cho rằng phải tịch thu toàn bộ số tiền đánh bạc gồm tiền mua lô, đề của người chơi và tiền trúng thưởng của chủ đề vì đây là số tiền sử dụng để phạm tội và khoản thu lợi bất chính từ việc phạm tội mà họ sẽ được hưởng nếu không bị phát hiện. Mặt khác, việc truy thu này sẽ đảm bảo xử lý triệt để vì người mua và người bán lô, đề đã thỏa thuận với nhau về phương thức đánh bạc, cách thức và thời hạn thanh toán tiền thắng thua và thực tế tội phạm đã được hoàn thành, kết quả thắng thua đã được xác định, phù hợp với mục đích hướng tới của các đối tượng đó là số tiền trúng thưởng, tiền thắng bạc mà họ sẽ được hưởng khi thực hiện hành vi đánh bạc.

Tuy nhiên, có quan điểm cho rằng chỉ tịch thu số tiền mua lô đề của người chơi mà không tịch thu tiền trúng thưởng của chủ đề khi các bên chưa thanh toán cho nhau vì phương tiện sử dụng vào việc phạm tội trong trường hợp này chỉ là số tiền người mua đề đã nhắn tin để mua số đề, còn số tiền trúng thưởng là khoản mà đối tượng sẽ nhận được nếu không bị phát hiện hành vi phạm tội, nhưng tại thời điểm phát hiện, người chơi đề chưa được hưởng lợi trên thực tế. Do đó khoản tiền này chưa phải là tiền do phạm tội mà có hay khoản thu lợi bất chính từ việc phạm tội.

Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã có giải đáp và thông báo rút kinh nghiệm việc tịch thu tiền đánh bạc, tuy nhiên đây mới chỉ là các văn bản hướng dẫn mang tính chất nội bộ ngành nên quan điểm, nhận thức giữa các cơ quan tiến hành tố tụng còn khác nhau.

Do vậy, đề nghị liên ngành Trung ương và Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao cần sớm có hướng dẫn để việc áp dụng được thống nhất. Tác giả bài viết cho rằng cần tịch thu toàn bộ số tiền bỏ ra đánh bạc và tiền trúng thưởng. Rất mong ý kiến trao đổi của các đồng nghiệp./.

Vi Văn Cảnh- VKSND huyện Tân Yên