Vướng mắc trong việc xác định tình tiết “Tái phạm” hay “Tái phạm nguy hiểm”

Tái phạm, tái phạm nguy hiểm được quy định tại Điều 53 Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, trong thực tiễn vẫn còn có quan điểm khác nhau trong nhận thức và áp dụng các tình tiết này, như trường hợp cụ thể dưới đây:

Ngày 15/8/2008, Đinh Công L (đã trên 18 tuổi) bị Tòa án nhân dân tỉnh H xử 17 năm tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy. L đã chấp hành xong án phí, hình phạt bổ sung và hình phạt tù ngày 23/01/2018.

Ngày 17/8/2020, L bị Tòa án nhân dân huyện X xử phạt 09 tháng tù giam về tội Cố ý gây thương tích (Khoản 1 Điều 134 BLHS). Chấp hành chấp hành xong án phí, hình phạt bổ sung và hình phạt tù ngày 24/5/2021. Bản án của Tòa án huyện X xác định L đã tái phạm.

Ngày 17/8/2023, L phạm tội Đánh bạc theo khoản 1 Điều 321 BLHS.

Có hai quan điểm về xác định lần phạm tội ngày 17/8/2023 của L là thuộc trường hợp “Tái phạm” hay “Tái phạm nguy hiểm”?

Quan điểm thứ nhất: Mặc dù tính đến lần phạm tội ngày 17/8/2023 thì bản án năm 2020 đã được xóa án tích. Tuy nhiên, đối chiếu với quy định tại khoản 2 Điều 73 Bộ luật hình sự thì thời hạn xóa án tích của L đối với bản án năm 2008 được xác định là 5 năm kể từ ngày L chấp hành xong bản án năm 2020, là ngày 24/5/2021, đến ngày 24/5/2026 thì L mới được xóa án tích của bản án năm 2008.

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 53 Bộ luật hình sự được coi là Tái phạm nguy hiểm khi “Đã tái phạm, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý”. Quy định “chưa được xóa án tích” đối với L trong trường hợp này được hiểu là vì có bản án năm 2020 nên bản án năm 2008 chưa được xóa. Do vậy lần phạm tội ngày 17/8/2023 của L thuộc trường hợp Tái phạm nguy hiểm.

Quan điểm thứ hai: Quy định “chưa được xóa án tích” đối với L trong trường hợp này được hiểu là chưa được xóa án tích đối với bản án năm 2008, không phải là đối với bản án năm 2020, vì bản án năm 2020 thì L đã đương nhiên được xóa án tích vào ngày 24/5/2023. Do vậy lần phạm tội ngày 17/8/2023 của L chỉ là Tái phạm (đối với bản án năm 2008).

Tác giả bài viết đồng tình với quan điểm thứ hai. Rất mong ý kiến tham gia của các đồng nghiệp./.

Vi Văn Cảnh- VKSND huyện Tân Yên