Nguyễn Văn H có thuộc trường hợp “tái phạm nguy hiểm” không?

1. Nội dung vụ án:

Ngày 05/12/2022, Nguyễn Văn H, sinh năm 1987 có hành vi trộm cắp 01 chiếc xe mô tô trị giá 6.000.000 đồng. Quá trình điều tra xác định trước đó H đã bị kết án như sau:

- Ngày 26/01/2006, H thực hiện hành vi phạm tội “Trộm cắp tài sản”, tài sản trộm cắp trên 2.000.000 đồng. Tại bản án số 01 ngày 29/11/2006 Tòa án xử phạt H 18 tháng tù; chấp hành xong hình phạt vào ngày 23/4/2008. Tại bản án này xác định H sinh ngày 17/8/1988 (dưới 18 tuổi) nên được áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự năm 1999 đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

- Sau đó trong tháng 3/2010, H tiếp tục bị xét xử tại 08 bản án khác về tội “Trộm cắp tài sản”, cả 08 bản án này đều xác định H sinh năm 1988 và áp dụng tình tiết tăng nặng “Tái phạm” (căn cứ xác định tái phạm do bản án số 01 chưa được xóa án tích). Ngày 11/5/2010 Tòa án ra quyết định tổng hợp hình phạt đối với 08 bản án trên, buộc H phải chấp hành hình phạt 12 năm 9 tháng tù, H chấp hành xong ngày 15/5/2021.

Quá trình điều tra vụ trộm cắp xe mô tô ngày 05/12/2022 xác định H sinh ngày 17/8/1987 chứ không phải sinh năm 1988 như các bản án trước đây đã xét xử, như vậy việc áp dụng tình tiết người dưới 18 tuổi phạm tội tại bản án số 01 là chưa chính xác so với năm sinh đúng của H.

2. Trao đổi việc xác định H “tái phạm” hay “tái phạm nguy hiểm” hiện có 02 quan điểm như sau:

2.1. Quan điểm thứ nhất:

H thuộc trường “tái phạm”, vì theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 107 BLHS 2015 thì“Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng…được coi là không có án tích”. Do BLHS năm 1999 không có quy định này nên 08 bản của năm 2010 đều lấy bản án số 01 làm căn cứ để xác định H tái phạm. Đến nay áp dụng các quy định có lợi của BLHS 2015 thì bản án số 01 được coi là không có án tích nên 08 bản án của năm 2010 sẽ không thuộc trường hợp tái phạm nữa. Vì vậy xác định H phạm tội lần này chỉ thuộc trường hợp “tái phạm” chứ không phải “tái phạm nguy hiểm”.

2.2. Quan điểm thứ hai:

H thuộc trường “tái phạm nguy hiểm” vì quá trình điều tra xác định H sinh năm 1987 chứ không phải 1988 như nhận định của các bản án trước đây, do đó bản án số 01 xác định H dưới 18 tuổi là không đúng, khi đó 08 bản án của năm 2010 đều lấy bản án số 01 để làm căn cứ H tái phạm là phù hợp với cả quy định của BLHS 1999 và BLHS 2015.

Tác giả đồng tình với quan điểm thứ nhất, mong nhận được ý kiến trao đổi của các đồng nghiệp./.

Bùi Việt Hùng- VKSND huyện Lạng Giang