Một số quy định mới về xóa án tích theo Bộ luật hình sự năm 2015

Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018. Sau đây là những quy định mới về xóa án tích.

Thứ nhất, Theo quy định tại khoản 2 Điều 69 và Điều 107 BLHS năm 2015 thì những trường hợp người bị kết án không bị coi là có án tích gồm:

- Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi bị kết án không kể về tội gì.

- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý.

- Người dưới 18 tuổi phạm tội bị áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng.

- Người đã thành niên bị kết án do lỗi vô ý về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng.

- Người được miễn hình phạt.

Thứ hai, khoản 2 Điều 70 BLHS năm 2015 quy định về đương nhiên được xóa án tích:

Giữ nguyên quy định thời hạn 01 năm để được xóa án tích (đối với trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo).

Rút ngắn thời hạn để được xóa án tích còn 02 năm đối với trường hợp bị phạt tù đến 5 năm; 3 năm đối với trường hợp bị phạt tù từ trên 5 năm đến 15 năm và 5 năm đối với trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Riêng trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn nêu trên thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.

Thứ ba, đối với trường hợp xóa án tích do Tòa án quyết định. BLHS năm 2015 (Điều 71) cũng đã rút ngắn thời hạn xóa án tích và quy định thời điểm để tính thời hạn xóa án tích sớm hơn và có lợi hơn cho người phạm tội so với BLHS năm 1999, đó là:

- 03 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm (BLHS năm 1999 quy định trường hợp này người bị kết án phạt tù đến 03 năm).

- 05 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 05 năm đến 15 năm (giảm 02 năm so với BLHS năm 1999).

- 07 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án. (BLHS năm 1999 quy định là 10 năm).

Thứ tư, Điều 73 BLHS năm 2015 quy định thời điểm để tính thời hạn xóa án tích.

Theo đó thời hạn xóa án tích căn cứ và hình phạt chính đã tuyên, thời điểm tính xóa án tích kể từ khi người bị kết án đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án. Đây là một trong những quy định mới, khác biệt (BLHS năm 1999 quy định thời điểm để tính thời hạn xóa án tích từ khi chấp hành xong bản án hoặc hết thời hiệu thi hành bản án).

Ví dụ: A bị kết án 02 năm tù về tội trộm cắp tài sản, buộc bồi thường 10 triệu đồng và chịu án phí theo quy định. Trường hợp này, thời điểm tính xóa án tích kể từ khi A đã chấp hành xong hình phạt tù, không phụ thuộc vào việc chấp hành các quyết định khác trong bản án./.

                              Nguyễn Ngọc Cường- Phòng 2