Thời hạn tạm giam theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015

Tạm giam là biện pháp ngăn chặn nghiêm khắc được áp dụng đối với người phạm tội trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử. Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 có nhiều sửa đổi, bổ sung theo hướng quy định chặt chẽ căn cứ áp dụng biện pháp tạm giam. Trong phạm vi bài viết này, tôi xin trao đổi về những điểm mới của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về thời hạn tạm giam để điều tra.

Khoản 1 Điều 120 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 và Khoản 1 Điều 173 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đều quy định “ Thời hạn tạm giam bị can để điều tra không quá 02 tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, không quá 03 tháng đối với tội phạm nghiêm trọng, không quá 04 tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng”.

Tuy nhiên, Khoản 2 Điều 173 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định về việc gia hạn tạm giam (trừ điểm a) thì các điểm b, c, d có sự thay đổi so với Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003. Cụ thể là:

* Theo quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003:

b) Đối với tội phạm nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai lần, lần thứ nhất không quá 02 tháng và lần thứ hai không quá 01 tháng;

 c) Đối với tội phạm rất nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai lần, lần thứ nhất không quá 03 tháng và lần thứ hai không quá 02 tháng;

d) Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam ba lần, mỗi lần không quá 04 tháng;

* Theo quy định tại Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015:

b) Đối với tội phạm nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá 02 tháng;

c) Đối với tội phạm rất nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá 03 tháng;

d) Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai  lần, mỗi lần không quá 04 tháng;

Với việc sửa đổi quy định nêu trên, chúng ta thấy rõ thời hạn tạm giam để điều tra theo Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đã được rút ngắn. Điều đó thể hiện quan điểm của Nhà nước ta, thể chế hóa tinh thần của Hiến pháp năm 2013 làtôn trọng và bảo vệ quyền con người, quyền công dân.

Khi thực hiện các quy định về thời hạn tạm giam, nhất là việc gia hạn tạm giam theo Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 đòi hỏi mỗi Kiểm sát viên phải quán triệt sâu sắc, toàn diện và đầy đủ các nguyên tắc cơ bản của Bộ luật tố tụng hình sự, Bộ luật hình sự, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam và các quy định liên quan đến thời hạn tạm giam; cần nâng cao tinh thần trách nhiệmvà đạo đức nghề nghiệp nhằmđáp ứng các yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cải cách tư pháp hiện nay./.

Nguyễn Xuân Hồng-VKS TP Bắc Giang