Hoãn chấp hành án phạt tù là việc chuyển thời điểm người chấp hành án đang chấp hành hình phạt tù sang một thời điểm muộn hơn vì những lí do khách quan nhằm thể hiện tính nhân đạo, nhân văn trong việc áp dụng pháp luật. Tuy nhiên, việc quyết định hoãn chấp hành án phạt tù cần phải xem xét thận trọng, chặt chẽ, đảm bảo đúng đối tượng theo quy định của pháp luật. Do đó, khi kiểm sát điều kiện hoãn chấp hành án phạt tù quy định tại khoản 1 Điều 67 Bộ luật Hình sự, Kiểm sát viên cần lưu ý một số vấn đề sau:
1. Đối với trường hợp đề nghị hoãn chấp hành án phạt tù với lý do bị bệnh nặng theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 67 Bộ luật Hình sự phải thuộc trường hợp đang bị bệnh hiểm nghèo hoặc đang bị bệnh khác tới mức không thể chấp hành hình phạt tù và nếu phải chấp hành hình phạt tù sẽ nguy hiểm đến tính mạng của họ. Đó là trường hợp người chấp hành án đang bị bệnh nguy hiểm đến tính mạng, khó có phương thức chữa trị như: Ung thư giai đoạn cuối, nhiễm HIV chuyển lâm sàng IV, lao độ 4 kháng thuốc, xơ gan cổ chướng, suy tim độ III trở lên, suy thận độ IV trở lên hoặc mắc bệnh khác dẫn đến không có khả năng tự phục vụ bản thân, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao. Đối với trường hợp này, Kiểm sát viên cần kiểm sát chặt chẽ các tài liệu: Kết luận của Hội đồng giám định y khoa hoặc bản sao bệnh án, kết luận của bệnh viện cấp tỉnh hoặc cấp quân khu trở lên hoặc kết luận của tổ chức pháp y công lập về tình trạng bệnh của người chấp hành án. Khi cần thiết, Kiểm sát viên xác minh tại cơ quan chuyên môn như Bệnh viện đa khoa cấp tỉnh, Trung tâm Y tế, Bảo hiểm y tế… để xác định cơ sở khám và điều trị, thời gian điều trị, thuốc điều trị, tình trạng sức khỏe hiện tại hoặc sau điều trị…của người chấp hành án. Nếu có căn cứ xác định điều kiện hoãn chấp hành án phạt tù không chính xác hoặc điều kiện hoãn không còn thì tổng hợp, đề xuất ban hành kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu đưa đi chấp hành án.
2. Đối với trường hợp đề nghị hoãn chấp hành án phạt tù với lý do là lao động duy nhất trong gia đình, nếu phải chấp hành hình phạt tù thì gia đình sẽ gặp khó khăn đặc biệt theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 67 Bộ luật Hình sự: Trường hợp này phải được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi gia đình người đó cư trú xác nhận là đúng và phải thuộc một trong các trường hợp sau: “Gia đình của người bị kết án gặp tai nạn, ốm đau, thiên tai, hỏa hoạn hoặc sự kiện bất khả kháng dẫn đến không còn tài sản gì đáng kể, không có thu nhập hoặc có thu nhập nhưng dưới mức chuẩn hộ nghèo;bố, mẹ, vợ, chồng, con của người bị kết án ốm đau kéo dài mà không có người chăm sóc”. Do đó, Kiểm sát viên cần kiểm sát chặt chẽ các tài liệu có liên quan đến điều kiện hoãn chấp hành án phạt tù, nhất là thực trạng tình hình sức khỏe, tài sản, khả năng lao động, thu nhập của các thành viên trong gia đình người chấp hành án... Đồng thời, cần tiến hành trực tiếp xác minh để xác định tính chính xác, nguồn gốc của tài liệu đề nghị hoãn chấp hành án./.
Vũ Văn Thành- Phòng 8, VKSND tỉnh Bắc Giang