Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra vụ án hình sự trên địa bàn thị xã Việt Yên, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Việt Yên nhận thấy, hiện nay đã xuất hiện phương thức, thủ đoạn phạm tội mới đối với hành vi phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” qua hình thức quét mã QR code (sau đây gọi tắt là mã QR) để thực hiện giao dịch thanh toán không tiền mặt. Hành vi của đối tượng thực hiện là thuê người in nhiều mã QR tài khoản ngân hàng của mình sau đó đi đến các quán bán hàng tạp hóa, quán nước, quán bán đồ ăn trên địa bàn phường, xã của thị xã Việt Yên có để các bảng mã QR tài khoản ngân hàng bên ngoài cửa hàng hoặc trên mặt tủ hàng ngoài chợ, rìa đường, vỉa hè để dán đè mã QR dẫn thông tin đến tài khoản của đối tượng. Theo đó, khi người mua hàng dùng điện thoại vào App chuyển tiền quét mã QR để giao dịch chuyển khoản thanh toán tiền hàng thì sẽ chuyển tiền vào tài khoản của đối tượng.
Ảnh minh họa
Để nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, góp phần giảm thiểu những nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh vi phạm, tội phạm, tạo sự chuyển biến tích cực và nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua việc thanh toán chuyển khoản bằng quét mã QR tài khoản Ngân hàng; Ngày 30/5/2024, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Việt Yên đã ban hành Kiến nghị số 11/KN-VKS kiến nghị với đồng chí Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thị xã Việt Yên chỉ đạo thực hiện một số nội dung sau:
1. Chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các xã, phường, các cơ quan, đoàn thể, các tổ chức chính trị- xã hội trên địa bàn thị xã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân về thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người phạm tội lợi dụng việc thực hiện thanh toán, chuyển tiền qua hình thức quét mã QR tài khoản ngân hàng,giả mạo, đánh tráo mã QR tại các địa điểm cho phép thanh toán bằng QR nhằm chiếm đoạt tài sản.
Tuyên truyền người dân nâng cao cảnh giác, tự bảo vệ tài sản của mình, chú ý trong việc mua bán hàng hóa không dùng tiền mặt. Khi thực hiện thanh toán, chuyển tiền qua hình thức quét mã QR phải có sự hướng dẫn trực tiếp của bên nhận tiền (người bán hàng, nhân viên thu ngân siêu thị, nhân viên nhà hàng, bệnh viện…). Không quét mã, giao dịch thanh toán khi chưa có sự hướng dẫn, tránh bị kẻ gian lợi dụng lừa đảo, trục lợi, chiếm đoạt tài sản. Khi chuyển tiền, người chuyển tiền cần xác minh kỹ các thông tin giao dịch (như họ tên cá nhân, tên tổ chức nhận tiền; số tiền cần thanh toán…) trước khi thực hiện lệnh chuyển tiền.
Các cá nhân, đơn vị dán mã QR để nhận tiền thanh toán, chuyển khoản cần đặt ở vị trí phù hợp, thường xuyên có nhân viên hoặc người bán hàng giám sát hướng dẫn; thường xuyên kiểm tra, tránh bị kẻ xấu lợi dụng, đánh tráo mã QR.
Trong trường hợp phát hiện lừa đảo, người dùng cũng cần lưu lại các bằng chứng, đồng thời trình báo Cơ quan Công an nơi gần nhất để xử lý theo đúng quy định của pháp luật hoặc gửi tố giác về tội phạm qua chức năng gửi kiến nghị, phản ánh về an ninh trật tự trên ứng dụng VNeID.
2. Chỉ đạo lực lượng Công an phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng tăng cường công tác quản lý; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi liên quan đến tội phạm lừa đảo lợi dụng việc thực hiện thanh toán, chuyển tiền qua hình thức quét mã QR tài khoản ngân hàng,giả mạo, đánh tráo mã QR tại các địa điểm cho phép thanh toán bằng QR nhằm chiếm đoạt tài sản của người bị hại; góp phần phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật, đảm bảo trật tự trị an trên địa bàn.
Sau khi nhận được văn bản kiến nghị của Viện kiểm sát nhân dân thị xã Việt Yên, ngày 04/6/2024, Thị ủy Việt Yên đã có văn bản số 3837-CV/TU chỉ đạo Ban Tuyên giáo và Trung tâm Văn hóa- Thông tin- Thể thao thị xã để tuyên truyền các nội dung nêu trong Kiến nghị. Ngày 19/6/2024, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên có văn bản số 2329/UBND-VP chỉ đạo các cơ quan liên quan tuyên truyền, áp dụng các biện pháp phòng ngừa tội phạm nêu trong nội dung kiến nghị của Viện kiểm sát thị xã Việt Yên.
Nhận thấy: hoạt động mua- bán hàng hóa, dịch vụ sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt giúp cho việc thanh toán được thuận tiện, nhanh chóng; giúp cho người phải thanh toán tiết kiệm được thời gian, quản lý chi tiêu dễ dàng, cách thức thanh toán linh hoạt; giúp người được thanh toán tăng doanh thu, giảm thiểu rủi ro, quản lý kinh doanh chặt chẽ hơn, tránh thất thoát. Bên cạnh đó, việc thanh toán không dùng tiền mặt giúp Nhà nước giảm chi phí in ấn tiền, chi phí vận chuyển, kiểm đếm và bảo quản tiền;hạn chế được lượng tiền mặt lưu thông, giúp giảm thiểu lạm phát, ổn định nền kinh tế quốc dân;thu hút nhiều hơn các khoản tiền nhàn rỗi trong xã hội, tăng nguồn vốn đầu tư; tăng cường hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, tội phạm kinh tế; tham gia cải cách hành chính nhà nước, xây dựng chính phủ điện tử.
Tuy vậy, cũng không thể nói rằng thanh toán không tiền mặt là an toàn và ưu việt vì vẫn sẽ có những rủi ro khó lường trước, tiềm ẩn loại tội phạm sử dụng công nghệ cao để đánh cắp dữ liệu cá nhân nhằm chiếm đoạt tiền hoặc cũng phát sinh loại tội phạm có thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt lợi dụng tính tiện dụng của việc thanh toán không dùng tiền mặt để chiếm đoạt tiền của người khác như trường hợp nêu trên. Mọi người dân phải nâng cao tinh thần cảnh giác, bảo vệ bí mật dữ liệu cá nhân mọi lúc, mọi nơi./.
Nguyễn Thị Quỳnh Mai- VKSND thị xã Việt Yên
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
