Phạm Xuân D có được áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội hay không?

Trong thực tiễn áp dụng các quy định có lợi cho người phạm tội còn có sự nhận thức khác nhau. Tác giả xin nêu trường hợp cụ thể như sau:

Ngày 17/12/2016, Phạm Xuân D có hành vi tàng trữ trái phép 11,003 gam Methamphetamine. D bị truy tố và xét xử về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” theo Khoản 1 Điều 194 BLHS với mức hình phạt tù từ hai năm đến bảy năm. Hiện nay có hai quan điểm:

Quan điểm thứ nhất: Trong Danh mục các quy định có lợi cho người phạm tội kèm theo Công văn số 276/CV ngày 13/9/2016 của Tòa án nhân dân tối cao có quy định đối với tội Tàng trữ trái phép chất ma túy quy định tại Điều 249 BLHS năm 2015. Tại Khoản 1 Điều 249 BLHS năm 2015 quy định mức khung hình phạt tù từ một năm đến năm năm. Trong trường hợp này,D tàng trữ trái phép 11,003 gam Methamphetamine cũng có thể hiểu và vận dụng quy định tại điểm g khoản 1 Điều 249 BLHS năm 2015, đó là “ Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam”.Do vậy, khi xét xử D về tội danh nêu trên thì D được áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội để xét xử bị cáo theo tinh thần của khoản 1 Điều 249 BLHS năm 2015, nghĩa là có thể xét xử bị cáo theo mức hình phạt tù từ một năm đến năm năm.

Quan điểm thứ hai: Phạm Xuân D không được áp dụng quy định có lợi cho người phạm tội theo quy định tại khoản 1 Điều 249 BLHS năm 2015 bởi lẽ:

Bộ luật hình sự năm 1999 không quy định trọng lượng cụ thể của chất ma túy Methamphetamine nên chất ma túy Methamphetamine được coi là chất ma túy khác ở thể rắn. Vì vậy, với hành vi tàng trữ trái phép 11,003 gam Methamphetamine của D chỉ bị truy tố và xét xử theo Khoản 1 Điều 194 của BLHS năm 1999. Trong khi đó, Điều 249 BLHS năm 2015 quy định cụ thể về chất Methamphetamine. Hành vi tàng trữ Methamphetamine có khối lượng 05 gam đến dưới 30 gam thì sẽ bị truy tố, xét xử theo điểm g khoản 2 Điều 249 BLHS năm 2015 có khung hình phạt tù từ năm năm đến mười năm. Như vậy, trong trường hợp cụ thể này thì việc áp dụng BLHS năm 2015 bất lợi hơn so với BLHS năm 1999 nên không áp dụng đối với D.

Tác giả đồng ý với quan điểm thứ hai, rất mong đồng nghiệp cùng trao đổi.

Trần Lệ Toàn-VKS huyện Yên Thế