Cuối thế kỷ XX, nhân loại giật mình trước ba nguy cơ lớn: một là, chiến tranh công nghệ cao do chủ nghĩa đế quốc tiến hành, với bộ mặt "chiến tranh sạch" nhưng đằng sau là hiểm hoạ hơn tất cả các hiểm hoạ trước; hai là, "diễn biến hoà bình" cũng của chủ nghĩa đế quốc, công cụ đã làm tan rã những cường quốc từng là thành trì của hoà bình và cách mạng thế giới, điều mà mọi cuộc chiến tàn khốc trước đó của chủ nghĩa phát xít không thể làm nổi; ba là, "cách mạng sắc màu" - sự cộng sinh giữa diễn biến hoà bình và bạo loạn chính trị - mà tác giả một lần nữa không ai khác chính là chủ nghĩa đế quốc, một công cụ khác giải quyết nốt phần còn lại của chiến tranh công nghệ cao và "diễn biến hoà bình".
Tọa đàm đấu tranh chống "diễn biến hòa bình" (Ảnh Internet)
Để phòng, chống "diễn biến hoà bình" một cách hiệu quả, nhất là phá vỡ các mầm mống của "tự diễn biến" trước hết phải có sự nhận diện thoả đáng về phương diện lý luận. Rõ ràng, không phải bất cứ sự yếu kém nào trong đời sống xã hội, thậm chí trong hệ thống chính trị và chế độ nhà nước, cũng đều thuộc về phạm trù "diễn biến hoà bình".
Đối với nước ta, nói đến "diễn biến hoà bình" là nói đến âm mưu, thủ đoạn tổng thể của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch hòng làm chuyển hoá chế độ chính trị của ta từ bên trong mà không cần phải sử dụng đến bạo lực vũ trang để can thiệp. Nhìn tổng thể có thể thấy âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch là hết sức nguy hiểm, trong đó nguy hiểm nhất là khai thác những mầm mống và khả năng "tự diễn biến" để chuyển hoá ta cả về chính trị, kinh tế, văn hoá-xã hội, đạo đức, lối sống...
"Tự diễn biến" về chính trị là quá trình mà chế độ chính trị "tự đổi màu" do Đảng bị suy yếu từ tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tệ tham nhũng và tiêu cực..., đặc biệt là tổ chức bị tự phân hoá, Đảng mất vai trò lãnh đạo chính quyền nhà nước, dẫn đến quần chúng mất lòng tin, ngả theo "phe đối lập" với chiêu bài "xã hội dân chủ", đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập; chủ nghĩa xã hội sẽ biến dạng, chuyển hoá thành chủ nghĩa tư bản.
Kể cả trong trường hợp Đảng và Nhà nước ta kiên định chủ nghĩa xã hội, nhưng một bộ phận cán bộ, đảng viên bất mãn, thì các thế lực thù địch sẽ hậu thuẫn, giúp đỡ để họ tranh thủ quần chúng, hình thành "phe đối lập", tạo dựng "ngọn cờ" thông qua đấu tranh nghị trường, gây sức ép từng bước buộc ta nhượng bộ và cuối cùng dẫn đến mất chế độ.
"Tự diễn biến" về kinh tế là cơ sở hạ tầng kinh tế do những trì trệ, yếu kém hoặc sự dễ dãi chấp nhận "giúp đỡ" một cách vô nguyên tắc mà chuyển hoá thành kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa, từ đó chế độ chính trị "tự đổi màu". Sự chuyển hoá này sẽ diễn ra nếu mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chậm phát huy tác dụng, nền kinh tế gặp khó khăn lớn, thành phần kinh tế nhà nước không giữ được vai trò chủ đạo, sự quản lý kinh tế của Nhà nước không hiệu quả.
Các thế lực thù địch sẽ thúc đẩy kinh tế thị trường tự do phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa, đến một giai đoạn nào đó, khi sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa giữ vai trò chi phối cơ sở hạ tầng kinh tế, về thực chất đã chuyển hoá thành kinh tế tư bản chủ nghĩa, thì kiến trúc thượng tầng xã hội chủ nghĩa chỉ còn tồn tại trên danh nghĩa và thực sự đã "đổi màu"...
"Tự diễn biến" về xã hội là quá trình mà những tác động của mặt trái kinh tế thị trường làm cho sự phân hoá giàu nghèo gia tăng, giữa các giai cấp và tầng lớp xã hội, nhất là nhân dân lao động nói chung, thiếu sự gắn bó mật thiết về phương diện ý thức và tổ chức cộng đồng.
Điều đó sẽ làm nảy sinh những mâu thuẫn xã hội mới rất phức tạp, nếu Đảng và Nhà nước chậm có những giải pháp thiết thực, đồng bộ thì rất có thể làm chuyển hoá những mâu thuẫn xã hội thành mâu thuẫn chính trị, xảy ra những biến động bất ổn về chính trị ngay trong các quan hệ xã hội.
"Tự diễn biến" về văn hoá - giáo dục - đào tạo thể hiện ở sự du nhập quan điểm, tư tưởng, văn hoá, lối sống, giá trị phương Tây. Một mặt, các thế lực thù địch thông qua các chương trình đưa cán bộ ta ra nước ngoài học tập, nghiên cứu bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, nhất là nguồn tài trợ nước ngoài, hòng tạo ra một "thế hệ cán bộ thân phương Tây", sau này nắm dần các cương vị trọng yếu trong nền kinh tế - xã hội và thậm chí trong hệ thống chính trị.
Mặt khác, thông qua việc hợp tác đào tạo tại Việt Nam, chúng ra sức truyền bá các quan điểm xa lạ hòng gạt bỏ hệ tư tưởng cách mạng trong lập trường của giai cấp công nhân ta...
Để đẩy mạnh sự nghiệp đấu tranh phòng, chống "diễn biến hoà bình", trước hết cần có "cơ thể xã hội lành mạnh", trong đó đặc biệt quan trọng là xây dựng hệ thống chính trị thường xuyên vững mạnh. Trước hết, cần tập trung xây dựng các cơ sở chính trị vững mạnh để đủ sức phòng, chống "diễn biến hoà bình" của địch, nhất là chống lại nguy cơ "tự diễn biến".
Thứ hai, cần có các giải pháp hiệu quả để tăng cường công tác giáo dục cho nhân dân, trong đó giáo dục chính trị chiếm vị trí cực kỳ quan trọng. Để chống lại thủ đoạn tuyên truyền, kích động "diễn biến hoà bình" của địch, dứt khoát phải có những biện pháp mạnh trong quản lý và phát huy hiệu quả hệ thống truyền thông. Thứ ba, cần phát huy tính chủ động, sáng tạo của bản thân các tầng lớp nhân dân trong phòng, chống "tự diễn biến".
Để thực hiện phòng, chống "diễn biến hoà bình" cũng như phòng, chống "tự diễn biến", cần thấy rằng phương châm quan trọng nhất là phòng hơn chống, giải quyết các bức xúc, tiêu cực trong xã hội mà kẻ thù có thể lợi dụng gây phức tạp tình hình. Các tổ chức xã hội cần kịp thời phát hiện và dập tắt những luận điệu chiến tranh tâm lý, xuyên tạc của địch. Đặc biệt, tổ chức Đảng cần nắm chắc tình hình đời sống, tâm tư, nguyện vọng và kiến nghị của nhân dân, phát hiện những thiếu sót trong thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước để giải quyết kịp thời.
PGS.TS. Văn Đức Thanh
(Viện Khoa học Xã hội Nhân văn quân sự - Bộ Quốc phòng)
Thông tin tuyển dụng, đấu thầu, thanh lý
