Chưa thực hiện thủ tục trích xuất bị đơn đang thi hành án phạt tù Tòa án đã xét xử vụ án vắng mặt bị đơn

Mọi hoạt động tố tụng dân sự của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải tuân theo các quy định của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015. Thông qua công tác kiểm sát việc giải quyết vụ việc dân sự của Tòa án, Viện kiểm sát thấy khi giải quyết án dân sự còn có vụ án Tòa án đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trình tự thủ tục tố tụng dân sự, gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của đương sự. Cụ thể như vụ án sau đây:

 Tòa án nhân dân huyện H đã thụ lý giải quyết vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng vay tài sản” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị L với bị đơn là ông Nguyễn Văn T, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là bà Trần Thị B (vợ ông T).

 Trước ngày Tòa án có quyết định đưa vụ án ra xét xử thì ông T phải đi thi hành án phạt tù. Ông T không ủy quyền cho bà B đại diện tham gia tố tụng và nhận thay các văn bản tố tụng. Ông T không xin vắng mặt khi Tòa án giải quyết vụ án. Tòa án đã thực hiện việc giao các quyết định đưa vụ án ra xét xử, quyết định hoãn phiên tòa, quyết định tạm ngừng phiên tòa, giấy triệu tập phiên tòa cho ông T do bà B nhận thay. Tòa án nhân dân huyện H đã nhận định, ông T đã được Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai nhưng vắng mặt nên đã căn cứ điểm b khoản 2 Điều 227 Bộ luật tố tụng dân sự để tiến hành xét xử vắng mặt ông T và ra bản án sơ thẩm xử buộc ông T phải thanh toán trả tiền cho bà L.

Xem xét việc Tòa án giải quyết vụ án như đã nêu trên thấy rằng, khi Tòa án giải quyết vụ án, ông T đang phải thi hành hình phạt tù. Nhưng theo quy định tại Điều 44Bộ luật hình sự thì công dân Việt Nam bị kết án phạt tù về tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội phạm khác trong những trường hợp do Bộ luật này quy định, thì bị tướcmột hoặc một số quyền công dân là quyền ứng cử đại biểu cơ quan quyền lực Nhà nước; quyền làm việc trong các cơ quan nhà nước và quyền phục vụ trong lực lượng vũ trang nhân dân.Nên ông T vẫn được tham gia tố tụng với tư cách là đương sự trong vụ án dân sự, được thực hiện các quyền, nghĩa vụ của đương sự như: Quyền được tham gia phiên tòa; quyền được Tòa án cấp, tống đạt, thông báo các văn bản tố tụng như giấy báo, giấy triệu tập, quyết định của Tòa án...

Ông T đang phải thi hành án phạt tù, không còn cùng địa chỉ nơi cư trú với bà B. Ông T không ủy quyền cho bà B đại diện tham gia tố tụng và nhận thay các văn bản tố tụng. Nhưng Tòa án không giao gửi văn bản tố tụng quyết định đưa vụ án ra xét xử, quyết định hoãn phiên tòa, quyết định tạm ngừng phiên tòa, giấy triệu tập phiên tòa cho ông T đến địa chỉ nơi ông T thi hành án mà lại giao cho bà B nhận thay là thực hiện không đúng thủ tục cấp, tống đạt văn bản tố tụng được quy định tại các Điều 173, 175, khoản 5 Điều 177 Bộ luật tố tụng dân sự.

 Ông T đang phải thi hành án phạt tù. Ông T không xin vắng mặt khi Tòa án giải quyết vụ án. Nhưng khi mở phiên tòa xét xử vụ án, Tòa án không thực hiện thủ tục trích xuất đưa ông T khỏi nơi ông T thi hành án đến Tòa án để ông T được tham gia phiên tòa.

Như vậy, Tòa án chưa cấp, tống đạt hợp lệ các văn bản tố tụng cho ông T, chưa triệu tập hợp lệ ông T đến lần thứ hai đã xét xử vụ án vắng mặt ông T là không đúng quy định tại điểm b khoản 2 Điều 227 Bộ luật tố tụng dân sự, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền của ông T.

Để đảm bảo việc giải quyết vụ án đúng quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, Viện KSND huyện H đã ban hành quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với bản án sơ thẩm giải quyết vụ án nêu trên, đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh B xử hủy bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân huyện H giải quyết lại vụ án.

Nguyễn Thị Minh