Hiệu lực thi hành của Pháp lệnh số 03/2022/UBTVQH15

Sau hơn 08 năm triển khai thi Pháp lệnh số 09/2014/UBTVQH13 ngày 20/01/2014 về “Trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân”, bên cạnh những kết quả đạt được trong việc xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính, đã đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn, là công cụ hữu hiệu để Tòa án xem xét, quyết định đưa người vi phạm pháp luật chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc được kịp thời, đúng đối tượng, đúng pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người bị đề nghị góp phần giữ vững an ninh, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của cá nhân, tổ chức.

Đến nay nhiều quy định pháp luật liên quan đến Pháp lệnh 09 đã được sửa đổi, bổ sung, nhất là Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 được sửa đổi, bổ sung năm 2020. Bên cạnh đó, Quốc hội đã ban hành một số luật liên quan đến Pháp lệnh này như: Luật Trẻ em năm 2016, Luật Trợ giúp pháp lý năm 2017, Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Luật Cư trú năm 2020, Luật Căn cước công dân,… Do đó, nhiều quy định của Pháp lệnh 09 không còn phù hợp, cần được sửa đổi để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Vì vậy, ngày 13/12/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV đã ban hành Pháp lệnh số 03/2022/UBTVQH15 về trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân (Pháp lệnh số 03). Pháp lệnh gồm: 05 Chương, 44 điều, trong đó: Chương I: Những quy định chung (gồm 07 điều, từ Điều 1 đến Điều 7); Chương II: Trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính (gồm 19 điều, từ Điều 8 đến Điều 26);Chương III: Trình tự, thủ tục xem xét, quyết định việc hoãn hoặc miễn chấp hành; giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc miễn chấp hành phần thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại (gồm 03 điều, từ Điều 27 đến Điều 29); Chương IV: Khiếu nại, kiến nghị, kháng nghị; giải quyết khiếu nại, kiến nghị, kháng nghị trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính (gồm 13 điều, từ Điều 30 đến Điều 42); Chương V: Điều khoản thi hành (gồm có 02 điều: Điều 43 và Điều 44) quy định về hiệu lực thi hành của Pháp lệnh kể từ ngày 01 tháng 02 năm 2023 và điều khoản chuyển tiếp.

Có thể thấy rằng Pháp lệnh số 03 đã sửa đổi toàn diện Pháp lệnh 09 (bổ sung mới 02 điều (Điều 7 và Điều 44), sửa đổi, bổ sung 42/42 điều), khắc phục những bất cập trong thực tiễn thi hành Pháp lệnh 09 như: bổ sung nhiều quy định mới, tiến bộ mà Pháp lệnh số 09 hiện hành chưa có; các quy định đều ngắn gọn, chặt chẽ về ngôn ngữ và bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất, tạo điều kiện thuận lợi triển khai thi hành Pháp lệnh. Qua đó góp phần thể chế hóa Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, xây dựng nền tư pháp ngày càng vững mạnh, chất lượng./.

Trần Văn Trí - VKSND TP. Bắc Giang