Số hóa hồ sơ án hình sự, nâng chất lượng tranh tụng

BẮC GIANG - Theo đánh giá của Viện KSND tỉnh, việc số hóa tài liệu, chứng cứ các vụ án hình sự rồi trình chiếu tại phiên tòa đã góp phần nâng cao chất lượng xét xử; giúp kiểm sát viên nắm chắc hơn nội dung vụ án, tự tin trong quá trình xét hỏi, tranh tụng. 

Việc số hóa hồ sơ các vụ án hình sự tại Viện KSND hai cấp được thực hiện theo Đề án số 02-ĐA/BCĐ ngày 20/7/2021 của Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh. Với tinh thần đẩy mạnh cải cách tư pháp, Viện KSND hai cấp thực hiện triệt để số hóa hồ sơ các vụ án hình sự để trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa, khắc phục những hạn chế, bất cập trước đây.

Cán bộ Viện KSND tỉnh hướng dẫn, kiểm tra việc số hóa hồ sơ các vụ án hình sự tại Viện KSND huyện Lục Nam

Thực tế cho thấy, trong quá trình giải quyết các vụ án hình sự có tình trạng bị cáo không nhận tội mặc dù chứng cứ rất rõ ràng. Chỉ đến khi mở phiên tòa xét xử, bằng việc trình chiếu tài liệu, chứng cứ cùng lập luận sắc bén, cơ sở pháp lý rõ ràng, kiểm sát viên đã bảo vệ quan điểm buộc tội, được hội đồng xét xử chấp nhận, buộc bị cáo phải chịu mức hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội. Điển hình là vụ án xét xử bị cáo N.T.M (SN 1970), trú tại thị trấn Đồi Ngô (Lục Nam) phạm tội “Gây rối trật tự công cộng”.

Hồ sơ vụ án thể hiện, mặc dù N.T.M không đăng ký làm việc tại trụ sở tiếp công dân của UBND huyện Lục Nam nhưng M vẫn nhờ con gái chở mẹ đẻ là bà T (SN 1938) đến. Khi đến nơi, M bế bà T (sức khỏe yếu) đặt ngồi trên nền sân trước phòng tiếp công dân. Sau đó, M sử dụng điện thoại di động quay phát trực tiếp lên mạng xã hội Facebook hình ảnh bà T rồi la hét, nói các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành cưỡng chế, thu hồi đất của gia đình không đúng quy định. Trước sự việc đó, cán bộ tiếp công dân và lực lượng bảo đảm an ninh trật tự đã tuyên truyền, giải thích và yêu cầu M giữ trật tự nhưng đối tượng không nghe và tiếp tục to tiếng, giằng co, xô đẩy. Vụ việc sau đó tiếp tục phức tạp do M không hợp tác, lực lượng chức năng đã ghi lại hình ảnh diễn biến sự việc và lập biên bản theo quy định.

Quá trình giải quyết vụ án, bị cáo luôn có thái độ chống đối, không làm việc với cơ quan chức năng. Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm, bị cáo M vẫn cho rằng mình không phạm tội, kiểm sát viên đã trình chiếu tài liệu, chứng cứ, video hình ảnh có âm thanh ghi lại toàn bộ hành vi của bị cáo. Trước những hồ sơ đã được số hóa, hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo 9 tháng tù. Sau phiên tòa sơ thẩm, bị cáo kháng cáo kêu oan, tuy nhiên hội đồng xét xử phúc thẩm không chấp nhận kháng cáo và giữ nguyên mức hình phạt 9 tháng tù.

Tìm hiểu tại huyện Tân Yên, đồng chí Ngô Văn Tuấn, Viện trưởng Viện KSND huyện cho biết, Viện đã quán triệt, giao chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho từng kiểm sát viên về số hóa 100% các vụ án hình sự thụ lý trong giai đoạn truy tố và số hóa 100% các tin báo, vụ án hình sự tạm đình chỉ. Các hồ sơ vụ án hình sự đã được số hóa đều được đơn vị cập nhật đầy đủ lên phần mềm quản lý dữ liệu của Viện KSND tỉnh. Năm 2024, Viện KSND huyện đã số hóa hồ sơ 98/98 vụ án hình sự, 7/7 tin báo và 53/53 vụ án hình sự tạm đình chỉ.

Thông qua số hóa hồ sơ giúp kiểm sát viên thực hiện tốt hơn việc tranh tụng tại phiên tòa hình sự. Năm 2024, các kiểm sát viên đã sử dụng hồ sơ số hóa để trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại 21 phiên tòa hình sự. Đây là những vụ án có tính chất phức tạp, số lượng bị cáo nhiều, trong đó có bị cáo không thừa nhận hành vi phạm tội nhưng khi tranh tụng bằng hồ sơ số hóa, cơ quan kiểm sát đã bảo vệ được quan điểm truy tố, bảo đảm có căn cứ, đúng quy định pháp luật. Bên cạnh đó, việc số hóa hồ sơ vụ án, vụ việc đã giúp cho công tác quản lý, chỉ đạo giải quyết án của thủ trưởng đơn vị hiệu quả, kịp thời hơn. Khi duyệt án hoặc kiểm tra hồ sơ, lãnh đạo Viện KSND huyện không cần yêu cầu kiểm sát viên chuyển tài liệu lên mà có thể truy cập trực tiếp trên phần mềm quản lý dữ liệu.

Từ đầu năm đến nay, Viện KSND hai cấp trên địa bàn tỉnh đã số hóa hơn 1,5 nghìn hồ sơ vụ án hình sự, tăng 566 vụ so với năm 2023. Toàn bộ số hồ sơ này đã được cập nhật vào phần mềm quản lý dữ liệu hồ sơ số hóa. Các kiểm sát viên đã trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa 281 vụ, tăng 56 vụ so với cùng kỳ năm trước.

Đồng chí Hoàng Tùng, Trưởng Phòng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm hình sự, Viện KSND tỉnh cho biết: Nhìn chung, các đơn vị số hóa đạt chỉ tiêu đề ra, số lượng tài liệu số hóa trong vụ án hình sự được cập nhật đầy đủ các chứng cứ buộc tội, vật chứng, những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự hoặc dân sự. Các hồ sơ kiểm sát trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa được thiết lập đều có đề cương, dự kiến tình huống trình chiếu…

Thời gian tới, Viện KSND tỉnh tiếp tục yêu cầu các đơn vị thực hiện triệt để việc số hóa hồ sơ án hình sự, khắc phục tình trạng chỉ có đầu hồ sơ mà chưa có tài liệu được cập nhật, chưa phân loại, scan tài liệu đúng quy định. Viện KSND tỉnh sẽ tham mưu với Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh bổ sung tính năng lưu trữ các hồ sơ tạm đình chỉ trên phần mềm Quản lý dữ liệu hồ sơ số hóa. Từ đó phục vụ tốt cho việc giải quyết các vụ hình sự nói riêng và công tác cải cách tư pháp nói chung./.

Nguồn: baobacgiang.vn