Thông qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát khởi tố, điều tra vụ án hình sự “Huỷ hoại rừng” xảy ra tại xã Lục Sơn, huyện Lục Nam trong các năm năm 2023, 2024, Viện KSND huyện Lục Nam nhận thấy tình trạng chặt phá rừng trái phép với số lượng lớn lâm sản bị huỷ hoại, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường cũng như việc bảo vệ và phát triển rừng. Cụ thể:
Ngày 30/3/2024, Hạt kiểm lâm huyện Lục Nam đã phát hiện diện tích rừng tại thôn Văn Non, xã Lục Sơn, huyện Lục Nam bị một nhóm đối tượng chặt phá. Ngày 31/3/2024, Hạt kiểm lâm chuyển vụ việc đến Cơ quan điều tra Công an huyện Lục Nam để xử lý theo thẩm quyền. Quá trình điều tra xác định tổng diện tích rừng bị chặt phá, đốt là 15,5 ha rừng sản xuất là rừng tự nhiên thuộc lô 14a, khoảnh 65 thuộc thôn Văn Non, xã Lục Sơn. Hành vi chặt phá, đốt rừng nêu trên đã cấu thành tội phạm nên ngày 03/4/2024, Cơ quan điều tra đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Triệu Văn Đông, sinh năm 1983 và Triệu Thị Tuyên, sinh năm 1984 (là vợ chồng) ở thôn Vua Bà, xã Trường Sơn, huyện Lục Nam, về tội “Huỷ hoại rừng” theo quy định tại Điều 243 Bộ luật Hình sự. Kết quả điều tra, xác minh thấy: Các đối tượng tham gia hủy hoại, khai thác rừng diễn ra trong thời gian khá dài, sử dụng phương tiện phạm tội là cưa máy, thời gian thực hiện hành vi vào ban ngày, có sử dụng ô tô để vận chuyển lâm sản. Thực trạng này diễn ra rầm rộ nhưng chính quyền địa phương cùng các cơ quan chức năng trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng, đã không phát hiện sớm để kịp thời ngăn chặn nên đã để xảy ra hậu quả thiệt hại về rừng rất nghiêm trọng. Thông qua vụ án nêu trên thấy mặc dù với mục đích chính của người dân khi chặt phá trái phép rừng là mở rộng diện tích đất để trồng cây lấy gỗ, phát triển kinh tế gia đình. Nhưng việc phát phá, đốt rừng sản xuất là rừng tự nhiên là vi phạm pháp luật, với tính chất, mức độ, hậu quả là rất nghiêm trọng, xâm phạm đến công tác quản lý và bảo vệ rừng của Nhà nước, ảnh hưởng lớn đến công tác bảo vệ và phát triển rừng ở địa phương, nhất là diện tích rừng tự nhiên gây tổn hại rất lớn đến môi trường và làm mất trật tự an toàn ở địa phương, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân. Việc phát phá rừng trái phép như trên là do ý thức, trách nhiệm của một số người dân trong công tác khoanh nuôi, bảo vệ rừng chưa cao. Nhưng bên cạnh đó, một phần cũng do công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn còn hạn chế, nhất là công tác tuyên truyền, phổ biến, quản lý, theo dõi, hướng dẫn... bảo vệ rừng của UBND xã Lục Sơn, huyện Lục Nam theo khoản 3, 4 Điều 102 Luật Lâm nghiệp năm 2017 chưa được thực hiện tốt.
Hình ảnh hiện trường vụ huỷ hoại rừng
Ngày 30/9/2024, Viện trưởng Viện KSND huyện Lục Nam đã ban hành kiến nghị với UBND xã Lục Sơn áp dụng một số biện pháp phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng như sau:
1. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về quản lý và bảo vệ rừng như: Luật Lâm nghiệp năm 2017 và các văn bản hướng dẫn về bảo vệ và phát triển rừng cho người dân trong toàn xã. Có biện pháp và giải pháp hiệu quả để tiếp tục tuyên truyền, quản lý chặt chẽ, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong việc người dân tự ý phát phá rừng trái pháp luật; đặc biệt là tại các khu vực có nguy cơ cao dễ xảy ra việc người dân phát phá rừng trái phép.
2. Chỉ đạo bộ phận chuyên môn phối hợp với cán bộ Kiểm lâm địa bàn, các tổ bảo vệ rừng tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện và ngăn chặn sớm các hành vi vi phạm. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng thuộc thẩm quyền
Bảo vệ rừng là bảo vệ nguồn sinh thái thiên nhiên, là trách nhiệm của mỗi người dân, đồng thời là trách nhiệm của các cơ quan, đoàn thể nhằm góp phần bảo vệ môi trường sống xanh, sạch, đẹp. Kiến nghị phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật của Viện kiểm sát nhân dân huyện Lục Nam không chỉ góp phần nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, mà còn góp phần đấu tranh, phòng ngừa tội phạm, thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương, làm giảm thiểu tội phạm huỷ hoại rừng tại địa phương./.
Nguyễn Văn Hải- VKSND huyện Lục Nam