Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) đã thống nhất ban hành Nghị quyết "Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ". Đảng ta xác định, một trong những vấn đề bức xúc trong công tác xây dựng đảng hiện nay là tình trạng đó diễn ra trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và đáng lo ngại nhất là trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Để ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng trên phải tiến hành đồng bộ nhiều giải pháp, với tinh thần quyết liệt, kịp thời và như lẽ tự nhiên sẽ đi vào đời sống xã hội, trở thành việc làm thường xuyên của mỗi tổ chức đảng và của mỗi cán bộ, đảng viên.
Trước hết, cần đặt vấn đề tại sao các thế lực thù địch lại dùng chiêu bài “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ:Việc các thế lực thù địch có dã tâm thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong thời điểm hiện nay, cần phải được hiểu rõ đây là một trong những thủ đoạn thâm độc, nguy hiểm nhất của các thế lực thù địch nhằm phá hoại nội bộ Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta. Điều đáng quan ngại là nó diễn ra ngấm ngầm và rất khó nhận diện. Vì vậy, mỗi người chúng ta, nhất là cán bộ đảng viên cần phải cảnh giác cao và có biện pháp phòng, chống hiệu quả, kiên quyết, kịp thời.Cần hiểu rõ “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ là nói tới sự suy thoái, thay đổi từ trong nhận thức đến quan điểm, lập trường tư tưởng chính trị ở một bộ phận cán bộ đảng viên từ thái cực này sang thái cực khác, mà hậu quả gây ra là hết sức nguy hiểm, phá hoại sự đoàn kết, thống nhất và nền tảng tư tưởng, cương lĩnh, đường lối của Đảng, làm mục ruỗng Đảng từ bên trong, dẫn đến chuyển hóa chế độ.
Vì vậy, việc thấm nhuần Nghị quyết và đặc biệt là 27 dấu hiệu của những biểu hiện của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, mỗi chúng ta cần phải cảnh giác cao độ để nhận diện rõ nét, từ đó có hành động đúng, thích hợp và quyết liệt, cương quyết có hiệu quả, ngăn chặn, đẩy lùi thủ đoạn thâm độc, nguy hiểm của các thế lực thù địch.
Thứ hai, cần có sự nhận diện rõ về vấn đề này: Biểu hiện trước hết của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là sự hoang mang, dao động về tư tưởng chính trị, sự hoài nghi về vai trò lãnh đạo của Đảng, tính khoa học của Chủ nghĩa Mác- Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của dân tộc ta. Tiếp đến là chủ động hơn trong tiếp nhận những thông tin trái chiều, thu thập tin tức nội bộ, công khai luận điệu chống đối, phản động và những tiêu cực trong đời sống xã hội; đồng thời, câu kết, tiếp tay cho các phần tử thù địch từ bên ngoài để chống phá cách mạng Việt Nam. Ở mức cao hơn, thì “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” còn là sự bộc lộ rõ tư tưởng phản động, chống đối, thách thức với Đảng, với pháp luật và hệ thống chính trị, đi ngược lại với nguyện vọng chính đáng của dân tộc ta; qua đó để xây dựng và phát tán những kiểu núp bóng “thư ngỏ”, “tâm thư”, “kiến nghị”; nhằm tập hợp, lập ra những “hội”, “đoàn”, “tổ chức” để đối lập với Đảng và hệ thống chính trị trong xã hội Việt Nam, v.v…. Tất cả những biểu hiện đó, còn là nơiđể các cá nhân,các thế lực thù địch lợi dụng, khoét sâu, kích động chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Nguy hại hơn là trong số những người có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” có cả một số là lão thành cách mạng, cán bộ cấp cao, trí thức, văn nghệ sỹ có tên tuổi, ít nhiều có cống hiến cho đất nước (nhưng đã biến chất, tiêu cực, bất mãn), cho nên những nhận thức và hành động của họ dễ lây lan, phát tán là điều dễ hiểu.
“Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” thường xuất hiện khi cách mạng có những “bước ngoặt”, tình hình thế giới, trong nước diễn biến phức tạp, có nhiều khó khăn, thách thức; tình trạng mất dân chủ, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, phân hóa giàu nghèo … dẫn tới sự bất mãn, bất bình trong xã hội; sự lợi dụng kích động, chia rẽ, lôi kéo, mua chuộc, được “hà hơi tiếp sức” của các thế lực thù địch. Song, trước hết và chủ yếu là do nguyên nhân chủ quan từ chính bản thân những cán bộ, đảng viên có lập trường tư tưởng chính trị không vững vàng, thiếu tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức, lối sống, có biểu hiện chạy chức, chạy quyền, tranh giành, kèn cựa địa vị, tham nhũng, sách nhiễu nhân dân, vi phạm pháp luật, v.v…. Khi bị phát giác, xử lý kỷ luật thì họ bảo thủ, không những không nhận ra sai lầm, khuyết điểm mà lại bất mãn, suy diễn, dẫn đến thay đổi nhận thức, quan điểm, lập trường, thiếu niềm tin vào Đảng, vào chế độ. Các biểu hiện suy thoái trên có quan hệ tương tác với nhau, từ sự suy thoái về tư tưởng chính trị dẫn tới sự tha hóa về phẩm chất đạo đức, lối sống và ngược lại, tha hóa về đạo đức, lối sống dẫn đến sự suy thoái về tư tưởng, chính trị. Trong khi đó, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quản lý cán bộ, đảng viên lại chưa được thường xuyên, chưa chặt chẽ và chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra; sự phát triển của các trang mạng xã hội, hệ thống thông tin đại chúng và tác động của mặt trái cơ chế thị trường ngày một gia tăng sẽ làm nghiêm trọng thêm sự xuống cấp về phẩm chất đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.
Tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” càng nguy hiểm hơn trong điều kiện các thế lực thù địch đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” đối với cách mạng nước ta. Giữa chúng có mối quan hệ tương hỗ, tác động lẫn nhau và là hệ quả của nhau. “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là “đồng minh” tự nhiên của “diễn biến hòa bình”, làm cho nó càng nguy hiểm hơn; đến lượt nó “diễn biến hòa bình” lại tác động trở lại thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” càng trầm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp tới sự mất còn của Đảng, Nhà nước và chế độ ta. Nó có thể diễn ra trong nội bộ Đảng, chính quyền Nhà nước và trong xã hội; nó nảy sinh từ những cán bộ, đảng viên, quần chúng đến những người có chức, có quyền trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của Đảng, Nhà nước ở các cấp. Vì vậy, mỗi chúng ta cần có sự nhận diện đúng về những biểu hiện của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” để ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả và thành công.
Thứ ba, những giải pháp phòng, chống như thế nào để có hiệu quả: Với tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nói rõ sự thật, Đảng ta đã cảnh báo về sự hiện hữu của những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ đang diễn biến hết sức phức tạp và nguy hiểm, nguy cơ lớn đối với sự tồn vong của Đảng, Nhà nước và chế độ ta. Bài học từ sự sụp đổ của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu, mà nguyên nhân chủ yếu là do “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ vẫn còn nóng hổi. Đảng ta đã sớm cảnh báo và có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, kiên quyết đấu tranh, phòng, chống với những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Vì vậy, Ban Chấp hành Trung ương ra Nghị quyết về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” theo tôi là hết sức đúng đắn và cấp thiết. Điều đó khẳng định tiếp tục kiên trì, kiên quyết thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng chỉnh đốn Đảng; đồng thời, thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng đối với loại “giặc nội xâm” này. Để đấu tranh, phòng, chống hiệu quả, tôi thấy cần tập trung thực hiện tốt một số giải pháp cơ bản là:
Một là, cần làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân mức độ nguy hại của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và đề cao trách nhiệm trong đấu tranh.
Trong bối cảnh hiện nay, một bộ phận cán bộ, đảng viên vẫn còn chưa nhận thức đúng, đầy đủ về “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và mức độ nguy hiểm của nó đối với sự tồn vong của Đảng, của chế độ. Bởi vậy, việc giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên trong phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là giải pháp hết sức quan trọng. Trước mắt, cần làm cho mọi người nhận thức được những biểu hiện của nó đã được Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) chỉ ra; tình hình suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, các ngành; thấy được việc phòng, chống sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là cuộc đấu tranh hết sức cam go, phức tạp diễn ra ngay trong nội bộ, giữa ta với ta; đồng thời, làm rõ sự nguy hiểm của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nếu như không phòng, chống, đấu tranh kịp thời, kiên quyết. Trên cơ sở nhận thức đúng, đề cao quyết tâm, ý thức trách nhiệm, dám nói, dám làm, dám đấu tranh với những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; nâng cao khả năng “miễn dịch” của mỗi cán bộ, đảng viên, của tổ chức đảng trước sự tác động chuyển hóa, cùng những tiêu cực trong đời sống xã hội; việc giáo dục nâng cao nhận thức phải đi đôi với khắc phục những biểu hiện mơ hồ, mất cảnh giác, không thể hiện rõ lập trường, quan điểm trước những hành vi tiêu cực hoặc thờ ơ, vô cảm, không dám đấu tranh với sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, ....
Hai là, phải quán triệt và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII:
Việc ban hành Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII cho thấy quyết tâm chính trị rất lớn của Đảng trong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đặc biệt, Nghị quyết đã thẳng thắn chỉ rõ những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” làm cơ sở để đấu tranh, khắc phục. Nghị quyết đã xác định các nhóm giải pháp mang tính cơ bản, toàn diện, khoa học và có mối quan hệ biện chứng với nhau. Theo đó, các cấp ủy, tổ chức đảng cần nhận thức sâu sắc về nguy cơ, nhận diện đúng những biểu hiện và đề ra các giải pháp phù hợp để đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; gắn thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Quy định về những điều đảng viên không được làm, tạo sức mạnh tổng hợp để ngăn chặn, đẩy lùi biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đối với cán bộ, đảng viên trong ngành Kiểm sát cần phải gắn với cuộc vận động xây dựng đội ngũ cán bộ, Kiểm sát viên “Vững về chính trị, giỏi về nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật, công tâm và bản lĩnh, kỷ cương và trách nhiệm”. Đồng thời, làm tốt công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, phát huy vai trò của các tổ chức đảng và đảng viên trong phòng, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; kiên quyết khắc phục những yếu kém trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng và trách nhiệm; có năng lực tốt và động cơ phấn đấu đúng đắn, thực sự tiên phong, gương mẫu, luôn đặt lợi ích của tập thể, quốc gia, dân tộc lên trên lợi ích cá nhân. Trên cơ sở đó, cấp ủy các cấp cần nghiên cứu xây dựng kế hoạch, chương trình hành động phù hợp, đánh giá đúng thực tế, nhận diện và chỉ ra những biểu hiện cụ thể ở từng cán bộ, đảng viên, bảo đảm rõ từng nội dung, hình thức, bước đi, biết lựa chọn vấn đề trọng tâm, phù hợp với cơ quan đơn vị và của mỗi cán bộ, đảng viên, tránh dàn trải, sáo rỗng chạy theo thành tích …
Ba là, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình, đề cao vai trò nêu gương, tính tiền phong, gương mẫu của người đứng đầu:
Tự phê bình và phê bình là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng ta, làm cho Đảng luôn luôn trong sáng là đầu tầu đầy mãnh lực và hấp dẫn; cán bộ, đảng viên phải nhận rõ ưu, khuyết điểm của mình để phấn đấu và rèn luyện. Như vậy, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” sẽ được nhận diện và sẽ được khắc phục. Bởi thế, cần đẩy mạnh tự phê bình và phê bình trong hoạt động và sinh hoạt Đảng với tinh thần xây dựng, trung thực, chỉ rõ những biểu hiện của sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Các cấp ủy, tổ chức đảng cần xây dựng cơ chế linh hoạt, cởi mở trong tự phê bình và phê bình, khắc phục tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm và bảo vệ người thẳng thắn, trung thực, dám đấu tranh, gắn với công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên của tổ chức đảng. Cấp trên gợi ý kiểm điểm và cần trực tiếp dự, chỉ đạo ở những nơi có vấn đề phức tạp, nơi có biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Cùng với đó, cần đề cao vai trò gương mẫu của người đứng đầu trong rèn luyện tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; đổi mới phong cách làm việc, sâu sát cơ sở. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, bảo vệ chính trị nội bộ; tăng cường kỷ cương, “sức đề kháng” nhằm vô hiệu hóa mọi âm mưu, thủ đoạn và hoạt động phá hoại tư tưởng, thâm nhập, chuyển hóa, lũng đoạn nội bộ, tha hóa cán bộ Đảng, Nhà nước của các thế lực thù địch. Vận dụng linh hoạt các biện pháp xử lý đối với những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; song hành trong việc “xây” và “chống”, nói đi đôi với làm, tạo môi trường thuận lợi phòng, chống có hiểu quả biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.
Bốn là, phát huy vai trò, nêu cao trách nhiệm trong công tác tuyên truyền, đấu tranh phòng, chống suy thoái, tiêu cực, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”:
Trước mắt, cần tăng cường quản lý, chấn chỉnh hoạt động tuyên truyền ngay trong các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan đơn vị, đoàn thể nói chung và cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên nói riêng. Muốn vậy, cấp ủy cần chủ động định hướng, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, chú trọng tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những thành quả trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhân rộng điển hình tiên tiến, nêu gương “người tốt, việc tốt”; đồng thời, có những bài viết trọng tâm, nội dung sắc sảo, ý thức chính trị cao để phê phán, lên án những thói hư tật xấu, tệ nạn xã hội và những biểu hiện của sự lệch chuẩn, suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đồng thời phải đi đôi với khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân điển hình, tiên tiến, có thành tích thiết thực; cần xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân vi phạm quy định về thông tin, tuyên truyền, phát ngôn không đúng, không có ý thức xây dựng hoặc lợi dụng tình hình khó khăn, phức tạp hay sự vi phạm dân chủ để tuyên truyền, xuyên tạc, có hành vi lời nói, bài viết hoặc việc làm sai trái, thiếu suy nghĩ.
Sau khiđược nghe quán triêt và học tập, nghiên cứu Nghị quyết Trung ương 4 Khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, do Đảng bộ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang triển khai tới cán bộ, đảng viên và quần chúng.Mỗi người chúng ta tự liên hệ vào quá trình học tập, công tác, tu dưỡng, rèn luyện và phấn đấu ở Chi bộ, cơ quan, đơn vị, trong cuộc sống và nơi cư trú. Trước hết, cần làm tròn trách nhiệm được giao phó và nghĩa vụ công dân ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm công tác 2017, để góp phần hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của Đảng bộ, Chi bộ, của cơ quan, đơn vị, các đoàn thể năm 2017 và những năm tiếp theo.
Với nhận thức và tinh thần trách nhiệm của người cán bộ đảng viên, mỗi chúng ta cần phải nhận diện đúng, để có giải pháp đấu tranh, khắc phục kịp thời những biểu hiện của sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và coi đó là việc làm thường xuyên của mỗi người. Đây không những là trách nhiệm của người cán bộ đảng viên trước Đảng, trước nhân dân, mà còn là tình cảm, là niềm tinm và tình yêu Tổ quốc. Làm được điều đó, là sự khẳng định niềm tin và kỳ vọng của nhân dân đối với Đảng, góp phần nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, rèn luyện đạo đức phẩm chất cách mạng của đội ngũ cán bộ, đảng viên; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, với chế độ và làm thất bại mọi mưu đồ đen tối của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” để chống phá Đảng, chống phá cách mạng nước ta ./.
Hoàng Đức Trình (Chi bộ 4- Đảng bộ Viện KSND tỉnh).