Thực hiện Chỉ thị số 10/CT-VKSTC ngày 06/4/2016 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về tăng cường công tác kháng nghị phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm các vụ việc dân sự, vụ án hành chính và Kế hoạch công tác số 01/KH-VKS ngày 11/01/2019 của ngành kiểm sát Bắc Giang năm 2019. Ngay từ đầu năm công tác, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bắc Giang (Viện KSND) đã tích cực triển khai thực hiện công tác kháng nghị phúc thẩm án dân sự.
Thông qua công tác kiểm sát bản án, quyết định giải quyết án dân sự của Tòa án, ba tháng đầu năm công tác 2019 Viện KSND tỉnh Bắc Giang đã ban hành 06 quyết định kháng nghị phúc thẩm đối với 06 bản án của Tòa án nhân dân cấp huyệngiải quyết các vụ án: Tranh chấp hợp đồng thuê quyền sử dụng đất; Kiện đòi tài sản; Kiện bồi thường thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm; Tranh chấp chia di sản thừa kế. Viện kiểm sát kháng nghị đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm thụ lý giải quyết xử sửa bản án sơ thẩm; hủy bản án sơ thẩm chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại vụ án.
Căn cứ, lý do Viện kiểm sát kháng nghị là do khi giải quyết các vụ án dân sự Tòa án có những vi phạm thiếu sót trong việc chấp hành trình tự thủ tục tố tụng; vi phạm nội dung giải quyết không đúng quy định pháp luật, không đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự. Với các dạng vi phạm chủ yếu như sau:
Thu thập không đầy đủ tài liệu chứng cứ để làm căn cứ giải quyết vụ án (Việc giải quyết tranh chấp của đương sự có liên quan đến việc UBND đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng Tòa án lại không thu thập ý kiến quan điểm của UBND huyện. Giải quyết giao quyền sử dụng đất nhưng xác định số thửa đất, số tờ bản đồ, các cạnh tiếp giáp đất không chính xác; không thực hiện thủ tục xem xét thẩm định tại chỗ đất và tài sản trên đất; không xác định rõ kích thước các cạnh tiếp giáp của phần đất giao; ban hành bản án không có sơ đồ kèm theo, gây khó khăn cho việc thi hành án sau này);
Xác định thiếu quan hệ pháp luật tranh chấp trong vụ án; thiếu tư cách tham gia tố tụng của đương sự; Viện dẫn không đúng, không đầy đủ căn cứ pháp luật được áp dụng để giải quyết vụ án;
Giải quyết phân chia tài sản chung vợ chồng không công bằng;
Giải quyết giao cho đương sự quản lý con đã thành niên, không mất năng lực hành vi dân sự, có khả năng lao động, không đúng quy định tại khoản 1 Điều 81 Luật hôn nhân gia đình.
Xác định người được hưởng thừa kế; di sản thừa kế; phân chia di sản thừa kế không đúng quy định của Bộ luật dân sự năm 2015.
Giữa nhận định và quyết định giải quyết vụ án của Tòa án mâu thuẫn nhau. Không giải quyết không hết các vấn đề phải giải quyết trong vụ án. Giải quyết ngoài phạm vi yêu cầu của đương sự (Nguyên đơn chỉ yêu cầu bị đơn trả tiền. Nhưng Tòa án lại giải quyết buộc cả người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trả tiền cho nguyên đơn), không đúng quy định tại khoản 1 Điều 5, điểm c khoản 2 Điều 266 Bộ luật tố tụng dân sự, không đảm bảo quyền lợi hợp pháp của đương sự.
Không đình chỉ giải quyết phần yêu cầu cầu đương sự đã rút là không đúng quy định tại khoản 2 Điều 244 Bộ luật tố tụng dân sự. Giải quyết án phí không đúng quy định...
Các quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát đều đảm bảo có căn cứ, đúng thẩm quyền, trong thời hạn luật định.
Việc thực hiện công tác kháng nghị phúc thẩm góp phần nâng cao vị trí vai trò của Viện kiểm sát trong việc kiểm sát hoạt động tư pháp, góp phần đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đảm bảo công bằng xã hội. Trong thời gian tới, Viện KSND tỉnh Bắc Giang sẽ tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, phấn đấu thực hiện tốt công tác kháng nghị phúc thẩm dân sự./.
Lương Thất Tùng- Phòng 9