Cơ quan thi hành án dân sự ra quyết định cưỡng chế kê biên tài sản có căn cứ hay không?

Kiểm sát việc tuân theo pháp luật của Cơ quan thi hành án dân sự, Chấp hành viên... cần được tiến hành thường xuyên, kịp thời để tránh tình trạng những việc thi hành án Cơ quan thi hành án dân sự đã ra quyết định cưỡng chế kê biên tài sản nhưng có nhiều quan điểm không thống nhất nên gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành. Xin nêu cụ thể một việc thi hành án đã xảy ra trên thực tế để các đồng nghiệp cùng nghiên cứu, trao đổi.

Bản án dân sự sơ thẩm số 01/2013/DSST ngày 03/4/2013 của Tòa án nhân dân huyện Y buộc bà Nguyễn Thị A và ông Nguyễn Thanh H phải trả cho bà Nguyễn Thị H số tiền 300.000.000đ. Trường hợp bà A, ông H không trả được nợ cho bà Nguyễn Thị H thì bà H có quyền yêu cầu phát mại đối với diện tích đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bà A, ông H đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Y cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2000.

Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, bà Nguyễn Thị A và ông Nguyễn Thanh H không trả nợ cho bà Nguyễn Thị H. Bà H có đơn yêu cầu đề nghị thi hành án, ngày 05/6/2013 Chi cục thi hành án dân sự huyện Y đã ra Quyết định thi hành án cho thi hành án đối với bà A, ông H. Quá trình tổ chức thi hành án bà A, ông H đã đồng ý kê biên diện tích đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y để trả nợ cho bà Nguyễn Thị H.

Khi Chi cục thi hành án dân sự huyện Y tiến hành làm việc, xác minh về điều kiện thi hành án của đương sự để thực hiện việc cưỡng chế, kê biên tài sản của bà A, ông H thì có việc ông Nguyễn Văn C, trú tại thị trấn A, huyện Y xuất trình hợp đồng mua bán quyền sử dụng đất đối với diện tích đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y giữa bà A, ông H với ông C vào ngày 09/12/2013 có xác nhận của UBND thị trấn A nhưng đến nay chưa hoàn tất thủ tục tại Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai huyện Y.

Chấp hành viên được phân công tổ chức việc thi hành án đã lập biên bản về việc giải quyết việc thi hành án với ông Nguyễn Văn C xác định sau khi có hợp đồng mua bán với bà A, ông H đến năm 2014 gia đình ông đã xây dựng nhà hai tầng trên diện tích trên và bà A, ông H cũng xác nhận việc ông Nguyễn Văn C trình bầy là đúng; tiến hành xác minh tại UBND thị trấn A xác định có việc đã xác nhận tại hợp đồng mua bán quyền sử dụng đất đối với diện tích đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y giữa bà A, ông H với ông C vào ngày 09/12/2013. Đồng thời Chấp hành viên đã tiến hành xác minh tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Y xác định: bà A, ông H có quyền sử dụng đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y và đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Y cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà A, ông H năm 2000.

Ngày 20/5/2017 Chi cục Thi hành án dân sự huyện Y ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bàA, ông H.

Sau khi Chi cục Thi hành án dân sự huyện Y ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên có quan điểm khác nhau như sau:

Quan điểm thứ nhất:

Chi cục thi hành án dân sự huyện Y ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bàA, ông H đã thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.  

Quan điểm thứ hai:

Chi cục thi hành án dân sự huyện Y ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bà A, ông H đã thực hiện không đúng theo quy định tại Khoản 2 Điều 111 Luật thi hành án dân sự sửa đổi, bổ sung năm 2014 vì tài sản gắn liền với đất là nhà hai tầng thuộc quyền sở hữu của người khác (do ông Nguyễn Văn C xây dựng) nên Chi cục thi hành án dân sự huyện Y chỉ được ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên quyền sử dụng đất thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bàA, ông H; không được ra quyết định cưỡng chế, kê biên đối với tài sản gắn liền trên diện tích đất trên.

Quan điểm thứ ba:

Với các tài liệu đã thu thập được có trong hồ sơ thi hành án của Chi cục thi hành án dân sự huyện Y nêu trên, Chấp hành viên được phân công tổ chức việc thi hành án chưa tiến hành xác minh, thu thập đầy đủ tài liệu nên chưa đủ cơ sở để ra quyết định về việc cưỡng chế, kê biên quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y của bàA, ông H. Bởi vì:

1. Biên bản xác minh của Chấp hành viên Chi cục thi hành án dân sự huyện Y lập tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Y mới chỉ có nội dung  “bà A, ông H có quyền sử dụng đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y và đã được Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Y cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà A, ông H năm 2000”nhưng chưa xác minh cụ thể về quyền sở hữu đối với quyền sử dụng đất này: Giấy chứng nhận quyền sử đất trên đã được chuyển nhượng cho ai chưa, hiện có thuộc sở hữu của bà A, ông H không hoặc có cầm cố, thế chấp cho Ngân hàng, tổ chức tín dụng nào không?

2. Chấp hành viên được phân công tổ chức việc thi hành án chưa tiến hành xác minh tại UBND thị trấn A và thu thập tài liệu để xác địnhviệc ông Nguyễn Văn C có xây dựng ngôi nhà hai tầng trên mảnh đất của bà A, ông H không (tránh trường hợp việc đương sự đã gây cản trở cho việc thi hành án).

3. Do có việc ông Nguyễn Văn C xuất trình hợp đồng mua bán quyền sử dụng đất đối với diện tích đất ở thuộc thửa đất tại phố T, thị trấn A, huyện Y giữa bà A, ông H với ông Cvà việc ông C đã xây dựng nhà hai tầng trên diện tích đất này nên Chấp hành viên cần tiến hành lập biên bản xác minh cụ thể về hiện trạng diện tích đất và tài sản gắn liền trên đất trước khi ra quyết định cưỡng chế, kê biên.

Quan điểm của cá nhân tôi đồng tình với quan điểm thứ ba; Rất mong nhận được sự quan tâm của các đồng nghiệp trong ngành về công tác kiểm sát thi hành án dân sự để cùng trao đổi, chia sẻ ./.

Nguyễn Thị Thủy- Phòng 11