Vướng mắc trong việc áp dụng Điều 249, Điều 251 Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)

Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã tách Điều 194 Bộ luật hình sự năm 1999 thành các tội riêng biệt là “Tàng trữ trái phép chất ma túy”; “Vận chuyển trái phép chất ma túy” và “Mua bán trái phép chất ma túy”. Tuy nhiên, quá trình thực tiễn còn phát sinh vướng mắc như sau:

Ngày 02/3/2018 tại nhà ở của Nguyễn Văn A, Công an huyện T bắt quả tang A đang có hành vi bán trái phép 02 gói ma túy Heroin có tổng khối lượng 0,4 gam với giá 400.000 đồng cho Ngô Văn B. Khám xét khẩn cấp nơi ở của A, Cơ quan điều tra còn thu giữ 4,8 gam ma túy Heroin. Về nhân thân thì A chưa có tiền án, tiền sự.

Quá trình điều tra, Nguyễn Văn A khai: Do A nghiện ma túy nên ngày 01/03/2018, A đi lên thành phố Thái Nguyên mua của một người đàn ông không quen biết 01 gói ma túy Heroin với giá 5.000.000 đồng. A mang về nhà chia thành 50 gói nhỏ và cất giấu để sử dụng dần và nếu có người hỏi mua thì A sẽ bán kiếm lời. Về việc xử lý đối với A đang có 02 quan điểm giải quyết như sau:

- Quan điểm thứ nhất: Truy cứu trách nhiệm hình sự đối với A về 02 tội là “Mua bán trái phép chất ma túy” theo Khoản 1 Điều 251 BLHS (với khối lượng ma túy Heroin đã thu giữ khi bắt quả tang là 0,4gam) và “Tàng trữ trái phép chất ma túy” theo Khoản 1 Điều 249 BLHS (với tổng khối lượng ma túy Heroin đã thu giữ khi khám xét khẩn cấp là 4,8gam).

Tuy nhiên, khối lượng ma túy thu giữ khi khám xét thì A khai nhằm mục đích vừa sử dụng cho bản thân, vừa bán kiếm lời nên nếu truy cứu trách nhiệm hình sự A về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” đối với khối lượng ma túy này thì lại không đúng với tinh thần của Điều 249 BLHS là “Người nào tàng trữ trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển, sản xuất trái phép chất ma túy...”

- Quan điểm thứ hai: Nguyễn Văn A thì sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” theo điểm i Khoản 2 Điều 251 BLHS (với tổng khối lượng ma túy Heroin đã thu giữ khi bắt quả tang và khi khám xét khẩn cấp là 5,2gam). Bởi vì, không xác định được chính xác khối lượng ma túy A tàng trữ nhằm mục đích sử dụng cho bản thân và số ma túy A tàng trữ nhằm bán kiếm lời nên không có căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với A về tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy”. Do đó, sẽ thu hút và truy cứu trách nhiệm hình sự đối với A về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”.

Tuy nhiên, nếu truy tố A về tội “Mua bán trái phép chất ma túy” theo quy định tại điểm i Khoản 2 Điều 251 BLHS thì A phải chịu mức hình phạt từ 7 đến 15 năm tù như vậy sẽ bất lợi hơn khi truy cứu trách nhiệm hình sự với A về 2 tội là “Mua bán trái phép chất ma túy” theo Khoản 1 Điều 251 BLHS và “Tàng trữ trái phép chất ma túy” theo Khoản 1 Điều 249 BLHS với mức hình phạt cao nhất của cả hai tội từ 3 năm đến 12 năm tù.

Tác giả bài viết mong nhận được nhiều ý kiến tham gia đóng góp của đồng nghiệp và bạn đọc.

                                    Nguyễn Thị Huệ- VKSND huyện Tân Yên